Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X

Naukowy styl życia

Nauka i biznes

Strona główna Informacje

Lekarze chętnie stosują placebo, ale mniej chętnie o tym mówią

Z eksperymentu przeprowadzonego wśród polskich lekarzy wynika, że stosują oni placebo częściej niż deklarują - powiedział PAP psycholog, dr Przemysław Bąbel z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Dr Bąbel z Instytutu Psychologii UJ ze swoimi studentami przeprowadził badanie wśród 190 lekarzy pierwszego kontaktu: internistów, specjalistów medycyny rodzinnej oraz pediatrów. Połowę z ankietowanych pytano bezpośrednio o stosowanie placebo, a połowę - o stosowanie "niespecyficznych metod leczenia", przy czym oba z tych terminów w ankietach zdefiniowane były identycznie.

O ile w pierwszej grupie 84 proc. badanych zadeklarowało, że zdarzyło im się przepisać placebo, o tyle w drugiej grupie placebo, choć pod inną nazwą, stosowało już 95 proc. badanych.

Do stosowania placebo co najmniej raz w tygodniu przyznało się 26 proc. badanych lekarzy z pierwszej grupy; gdy nie pytano o to wprost - czyli w drugiej grupie - przyznało się do tego aż 61 proc. ankietowanych.

Skąd biorą się te różnice? Jak wyjaśnił dr Bąbel, stosowanie placebo może być kontrowersyjne etycznie, a samo słowo obarczone jest negatywnymi konotacjami. Lekarzom znacznie łatwiej było więc przyznać się do stosowania "niespecyficznych metod leczenia".

"Polska jest w grupie krajów, w których lekarze stosują placebo najczęściej" - skomentował rozmówca. Jak zauważył, najwyższe dotychczas wskaźniki stosowania placebo przez lekarzy pierwszego kontaktu uzyskano bowiem w Danii (86 proc.), Niemczech (88 proc.) i Szwajcarii (72 proc.).

Jakie formy przybiera dzisiaj placebo? Ponad 50 proc. ankietowanych (zarówno z pierwszej, jak i z drugiej grupy) przyznało, że niekiedy przepisuje witaminy w sytuacji, kiedy pacjent wcale ich nie potrzebuje. Lekarze często jako placebo stosują również suplementy diety, homeopatię, a także nieaktywne substancje farmakologiczne.

Dlaczego placebo jest skuteczne? Po pierwsze - wyjaśniał dr Bąbel - z jego leczniczą siłą wiążą się oczekiwania pacjentów, ale i lekarzy - jeśli pacjent (a najlepiej również i lekarz) wierzy, że po danej terapii wyzdrowieje - łatwiej mu wyzdrowieć. Po drugie, mechanizmem działania placebo jest warunkowanie klasyczne. Jak tłumaczył dr Bąbel, jeśli podajemy pacjentowi skuteczny lek (np. antybiotyk) w formie dużej, białej, okrągłej tabletki, to w przyszłości efekt leczniczy można uzyskać w wyniku podania nawet nieaktywnej dużej, białej i okrągłej tabletki. Po trzecie zaś, placebo może niwelować poziom lęku, a to osłabia odczuwanie bólu.

Dr Bąbel zaznaczył, że skuteczność placebo nie ma bezpośredniego związku z cechami osobowości pacjentów. Chociaż zarówno z badań polskich, jak i światowych wynika, że lekarze uważają, że skuteczność placebo zależy od osobowości pacjentów (np. neurotyzmu), to mitem jest to, że takie osoby są bardziej na działanie placebo podatne.

Naukowiec podał, że ze światowych badań wynika, iż lekarze przepisują placebo szczególnie chętnie w przypadkach, kiedy pacjenci nalegają na leczenie, a lekarz nie obserwuje żadnych objawów choroby.

Placebo najskuteczniejsze okazuje się w przypadku leczenia bólu, bo ból jest zjawiskiem bardzo subiektywnym. Na drugim miejscu w skuteczności placebo znalazło się leczenie depresji. Dr Bąbel zaznaczył, że niektórzy specjaliści są zdania, że antydepresanty wcale nie są skuteczniejsze niż placebo.

Placebo mogą stać się też aktywne leki, ale stosowane w innych schorzeniach niż ich przeznaczenie. Jak wyjaśnił psycholog, na takiej zasadzie lekarze przepisują np. antybiotyki w leczeniu grypy. Chociaż antybiotyki nie zwalczają wirusów, to skuteczność tych leków w zwalczaniu grypy jest całkiem wysoka - pacjenci nauczeni są, że antybiotyki są skutecznymi lekami i wierzą, że dzięki nim wyzdrowieją. "Ale w tym przypadku za skuteczność leku nie odpowiadają substancje aktywne, ale nasze oczekiwania i wcześniejsze doświadczenia" - zaznaczył dr Bąbel.

Dodał, że również forma leku ma wpływ na jego skuteczność. Jak powiedział, w Polsce jednymi ze skuteczniejszych okazują się leki w formie dużych, białych, okrągłych tabletek, a także małe, czerwone tabletki. Z czego to wynika? W PRL-u antybiotyki miały często formę dużych białych i okrągłych tabletek, a małe i czerwone były często przepisywane wtedy witaminy z grupy B. "Po prostu nauczyliśmy się, że leki w takiej postaci są skuteczne" - tłumaczył psycholog.

Forma leku ma znaczenie również dla rodzaju choroby. Czerwony kolor tabletki poprawia zwłaszcza odczuwaną skuteczność środków pobudzających. "Nikt nie może zrozumieć, dlaczego viagra jest niebieska" - żartuje psycholog.

Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl




Tagi: placebo, lekarstwo, antybiotyk, badanie, eksperyment, lab, laboratoria, laboratorium
Drukuj PDF
wstecz Podziel się ze znajomymi

Recenzje




Informacje dnia: Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo"

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje