Polscy naukowcy rozpoczynają prace nad innowacyjnym systemem do radioterapii śródoperacyjnej INTRA-DOSE. Chcą udoskonalić rozwiązania służące do terapii osób z nowotworami zlokalizowanymi np. w piersiach, miednicy, jamie brzusznej czy w głowie.

W ramach projektu realizowanego przez fizyków z Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku, lekarzy i fizyków medycznych z Wielkopolskiego Centrum Onkologii (WCO) oraz partnerów przemysłowych (UJP Hitec Systems S.A. i Jarosław Kołcun), powstać ma dopasowane do potrzeb klinicznych urządzenie. O badaniach poinformował w przesłanym PAP komunikacie rzecznik NCBJ Marek Sieczkowski.


„Radioterapia śródoperacyjna wiązkami elektronowymi jest jedną z najnowocześniejszych metod leczenia wielu rodzajów nowotworów. Metoda ta może być stosowana w szerokim spektrum chorób nowotworowych, zlokalizowanych w gruczołach piersiowych, w obszarze miednicy i jamy brzusznej, a także w obszarze głowy i szyi" - wyjaśnia chirurg onkolog dr hab. Dawid Murawa z WCO. Dodaje, że bezpośrednio po onkologicznym zabiegu chirurgicznym pacjent poddawany jest radioterapii. Wiązka elektronów o dużej energii i intensywności trafia bezpośrednio w otwarte pole operacyjne. "Pozwala to skrócić całe leczenie o kilka tygodni, jednocześnie podnosząc jego jakość i obniżając koszty leczenia” – wyjaśnia Murawa.

 
Urządzenia tego typu są już dostępne na rynku, ale prace badawcze, prowadzone w ramach projektu, będą koncentrowały się na optymalizacji poszczególnych funkcji takiej maszyny. Usprawnione mają być struktury przyspieszające akceleratora, układy mechaniczne, elektronika i automatyka ruchów urządzenia. Opracowane zostaną także system intuicyjnego sterowania urządzeniem, oprogramowanie do planowania terapii i system audiowizualny. W ramach prac powstać mają też rozwiązania, które umożliwią dostosowanie pola terapii do konkretnego przypadku klinicznego.


„Unikatowe walory projektowanego urządzenia sprawią, że będzie się ono zdecydowanie wyróżniać spośród obecnych na rynku ofert” – uważa Sebastian Adamczyk z WCO.


Projekt INTRA-DOSE jest kontynuacją badań w ramach projektu „Rozwój specjalizowanych systemów wykorzystujących akceleratory i detektory promieniowania jonizującego do terapii medycznej oraz wykrywania materiałów niebezpiecznych i odpadów toksycznych” (AiD) realizowanego w NCBJ w latach 2008-2014. Udało się już wtedy wypracować pewne rozwiązania, które posłużą w opracowaniu INTRA-DOSE. Złożono już np. cztery wnioski patentowe. Dotyczą one m.in. układu formowania wiązki promieniowania elektronowego w głowicy terapeutycznej.


„W wyniku prac zrealizowanych w projekcie AiD uzyskaliśmy niezbędne know-how w dziedzinie budowy urządzenia do radioterapii śródoperacyjnej" – informuje dr Agnieszka Syntfeld-Każuch, kierownik projektu INTRA-DOSE.


Jak wyjaśniono w komunikacie, zastosowanie metody radioterapii śródoperacyjnej wiązką elektronów pozwala na zwiększenie wyleczalności pacjentów z chorobami nowotworowymi. Na lepszy efekt terapeutyczny ma wpływ możliwość wizualnego potwierdzenia pola napromieniania, zwiększona promienioczułość tkanek oraz możliwość podania jednorazowo wysokiej dawki, przy jednoczesnym oszczędzeniu tkanek zdrowych i organów krytycznych. Poprawa efektu terapeutycznego idzie w parze z minimalizacją odczynów popromiennych na skórze pacjenta, zapewniając dodatkowo pozytywny efekt kosmetyczny.


Projekt INTRA-DOSE, o wartości 8,8 mln zł, realizowany jest w ramach funduszy Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (dofinansowanie kwotą 7,3 mln zł) pozyskanych w drodze II konkursu Podstawowych Badań Stosowanych. Prace nad projektem rozpoczęto na początku 2014 r., zakończenie projektu planowane jest na koniec marca 2016 r.

Drukuj PDF