Naukowcy znaleźli najmniejszą gwiazdę
Międzynarodowy zespół naukowców odkrył w układzie podwójnym gwiazdę o najmniejszym rozmiarze spośród zmierzonych do tej pory przez astronomów. Gwiazda ta ma wielkość Saturna, znajduje się ok. 600 lat świetlnych od nas – informuje brytyjski University of Cambridge.
Gwiazda EBLM J0555-57Ab jest tak mała, jak to tylko możliwe w przypadku tej grupy obiektów. Ma masę 85 razy większą niż Jowisza, czyli minimalnie nad dolną granicą, jaka jest potrzebna, aby obiekt był gwiazdą – aby w jego wnętrzu mogły zachodzić reakcje termojądrowe przemiany wodoru w hel. Natomiast wyznaczony rozmiar to 0,84 promienia Jowisza, czyli mniej więcej tyle, co Saturn. Taki rozmiar oznacza, że jest to najmniejsza znana gwiazda, której promień udało się wyznaczyć.
Warto zaznaczyć, że określenie EBLM J0555-57Ab jako najmniejszej znanej gwiazdy dotyczy porównania z „normalnymi” gwiazdami. W wyniku ewolucji gwiazd mogą powstawać bowiem jeszcze mniejsze obiekty, na przykład białe karły mają rozmiary podobne do Ziemi, a gwiazdy neutronowe mierzą zaledwie 10-20 km.
„Nasze odkrycie pokazuje, jak małe mogą być gwiazdy. Gdyby obiekt uformował się z minimalnie mniejszą masą, nie rozpoczęłyby się w jego jądrze reakcje termojądrowej fuzji wodoru w hel i zamiast gwiazdy mielibyśmy do czynienia z brązowym karłem” - tłumaczy Alexander von Boetticher, student na University of Cambridge, główny autor publikacji przyjętej do druku w czasopiśmie „Astronomy & Astrophysics”.
Masa gwiazdy EBLM J0555-57Ab jest porównywalna z innym, znacznie bardziej znanym obiektem, gwiazdą TRAPPIST-1, jednak promień jest o około 30 proc. mniejszy. W przypadku TRAPPIST-1 kilka miesięcy temu ogłoszono odkrycie siedmiu planet o rozmiarach podobnych do Ziemi.
Obiekt EBLM J0555-57Ab znajduje się około 600 lat świetlnych od nas. Wchodzi w skład układu podwójnego zaćmieniowego. Odkryto go w ramach projektu WASP (którego celem są poszukiwania planet pozasłonecznych), gdy przechodził przed swoją znacznie większą towarzyszką powodując regularne osłabienia blasku (w podobny sposób odkrywa się planety pozasłoneczne). Dokonano także pomiarów spektroskopowych, aby wyznaczyć masę. Okres orbitalny tego układu podwójnego wynosi 7,8 dnia.
Gwiazdy o małych rozmiarach, mniejszych niż około 20 proc. masy i promienia Słońca, stanowią najliczniejszą grupę gwiazd. Są jednak względnie słabo zbadane, ponieważ trudno je obserwować z powodu małej jasności. Ich lepsze poznanie jest celem projektu badawczego EBLM, w ramach którego zbadano opisywaną gwiazdę.
Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl
Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl
03-03-2023
Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu
Nie zawsze zegar atomowy działa lepiej niż kwarcowy.
03-03-2023
Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid
Przez długi czas może mieć takie objawy jak zmęczenie.
03-03-2023
Uniwersytet Warszawski będzie kształcić kadry dla energetyki jądrowej
Przekazał Wydział Fizyki UW.
Recenzje