Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X
Strona główna Edukacja

Wyniki badań naukowców z UJ w "PLOS ONE"

Naukowcy z UJ przy pomocy bransoletek mierzących ruchy ręki zbadali to, jak poruszają się osoby wyspane i niewyspane. Zauważalne różnice pojawiały się między grupami tylko w czasie odpoczynku badanych. Okazało się, że osoby niewyspane poruszają się wtedy częściej niż niewyspane.

W ciągu dnia ciągle wykonujemy jakieś ruchy ciała, nawet nie będąc tego świadomym. Kiedy jesteśmy aktywni – np. pracujemy - w ciągu minuty wykonujemy średnio 60-80 rejestrowalnych ruchów ręką, a kiedy odpoczywamy, liczba takich ruchów znacznie spada, ale niekoniecznie do zera. Okazuje się, że inna jest charakterystyka takich ruchów ciała u osób wyspanych i niewyspanych. Wynikło to z badań prowadzonych przez naukowców z Instytutu Fizyki oraz Instytut Psychologii Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Rezultaty tych prac we wrześniu opublikowano w periodyku naukowym "PLOS ONE".

"Kiedy jesteśmy niewyspani, stajemy się oczywiście senni, ale nie tylko na tym polega problem. Stan ten ma wpływ na to, jak wykonujemy zadania wymagające uwagi i na to, jak obsługujemy maszyny - np. kierujemy samochodem" - wyjaśnia dr Jeremi Ochab z Instytutu Fizyki UJ i opowiada, że jego zespół postanowił sprawdzić, jak bardzo takie zachowania mogą się zmieniać, kiedy przez kilka kolejnych dób śpimy zbyt mało. Fizyk opowiada, że badanym ograniczano liczbę godzin snu o około 30 proc. Jeśli ktoś np. deklarował, że śpi osiem godzin, zmniejszano mu czas snu do pięciu i pół godziny i mierzono efekty takiej zmiany.

Badacz przyznaje, że trudno w sposób obiektywny zmierzyć zmianę zachowań człowieka. Zachowania ruchowe można jednak w pewnym stopniu przełożyć na obiektywny język liczb, posługując się tzw. aktigrafem. Urządzenie to wygląda jak zwykły zegarek i nosi się je na nadgarstku. Aktigraf rejestruje informacje o ruchach ręki i ich częstotliwości.

W ten sposób naukowcy z UJ opracowywali wykresy aktywności badanych osób. Funkcjonowanie badanych podzielono na dwie części - na czas, kiedy osoby intensywniej się poruszały (były aktywne) oraz na czas, kiedy ich aktywność zdecydowanie spadała (czas bezczynności, odpoczynku). Jeśli chodzi o czas aktywności – między osobami wyspanymi a niewyspanymi nie udało się wychwycić istotnych różnic w statystykach liczby ruchów. Zmiany zaczynały być widoczne dopiero wtedy, kiedy analizowano okresy bezczynności. Okazało się bowiem, że osoby, które były niewyspane, poruszają się wtedy... częściej niż osoby wypoczęte. U osób sennych – paradoksalnie – zmierzono mniej długich czasów bezczynności. Można stwierdzić, że osoby wyspane odpoczywały spokojniej, mniej się przy tym ruszając.

Dr Ochab zwraca uwagę, że podobne badania naukowcy wykonywali już wcześniej, porównując wzorce ruchowe osób zdrowych i osób z zaburzeniami neuropsychicznymi. Za pomocą aktigrafu badano m.in. pacjentów z depresją, chorobą Alzheimera, demencją czy schizofrenią, a więc przypadłościami, w których zaburzony jest rytm dobowy snu i czuwania. Tam wzorce zachowań ruchowych również odbiegały od normy, lecz w odwrotną stronę niż wzorce zachowań osób niewyspanych.

Fizyk tłumaczy, że w badaniach zachowań ruchowych pomocna okazuje się analiza rozkładów prawdopodobieństwa. Ich wykresy przedstawiają to, jak często dochodzi do jakiejś sytuacji. Najbardziej chyba znanym rozkładem prawdopodobieństwa jest rozkład Gaussa, którego wykres ma kształt krzywej dzwonowej. Opisuje on zjawiska mające charakterystyczną skalę, od której występują jedynie nieliczne odchylenia. Tak dzieje się np. kiedy analizuje się rozkład wzrostu ludzi w społeczeństwie: najwięcej jest osób średniowysokich, niewiele jest osób bardzo niskich lub bardzo wysokich, a zupełnie niespotykane są dziesięciocentymetrowe liliputy lub pięciometrowi giganci. Nie zawsze jednak prawdopodobieństwo rozkłada się w taki właśnie sposób. Czasem – w przypadku rozkładu potęgowego (w ekonomii znanego pod nazwą rozkładu Pareto) – wykres ma kształt hiperboliczny, brak mu określonej skali, a zdarzenia dowolnie wielkich rozmiarów, choć niezwykle rzadkie, mogą się pojawić. Rozkład potęgowy określa np. rozmiary kamiennych lawin, ale też wielkość lawinowej aktywności neuronów w mózgu.

Rozkład Pareto obserwować można również analizując czas bezruchu u osób odpoczywających. Mało jest więc sytuacji, kiedy dana osoba nie porusza się przez długi czas, a bardzo dużo jest przypadków, kiedy ktoś nie porusza się przez bardzo krótki czas. Dla grupy osób zdrowych i wypoczętych wykres taki wygląda inaczej niż dla grupy osób niewyspanych lub z depresją (inne jest nachylenie krzywych).


Źródło: www.uj.edu.pl



Drukuj PDF
wstecz Podziel się ze znajomymi

Informacje dnia: Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo"

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje