Polsko-chiński projekt badań nad ulepszeniem włókna lnianego
Ulepszone włókno lnu może znaleźć wiele zastosowań – nie tylko w produkcji opatrunków lnianych lub tekstyliów, ale także jako ekologiczny składnik biokompozytów czy źródło biomasy do produkcji biopaliw.Celem współpracy jest opracowanie projektu prowadzącego do otrzymania nowych typów użytkowych lnu dwiema metodami: tradycyjną (z wykorzystaniem inżynierii genetycznej) oraz metodą innowacyjnej techniki, wolnej od GMO, a wykorzystującej epigenetykę. Uzyskane typy będą charakteryzowały się włóknem o poprawionym składzie, a przez to ulepszonej jakości i właściwościach mechanicznych.
Włókno lniane wywodzi się z komórek łyka i jest umiejscowione w zewnętrznej warstwie łodygi tuż pod epidermą. Właściwości użytkowe włókna zależą od jego składu chemicznego. W odróżnieniu od włókna bawełnianego, które w ponad 90% składa się z polimerów celulozy, włókno lniane zawiera około 70% celulozy, natomiast pozostałymi składowymi są hemicelulozy, pektyny i ligniny. Dwie ostatnie składowe mogą mieć niekorzystny wpływ na jakość włókna. Dlatego przedmiotem współpracy będzie opracowanie technologii otrzymywania lnu o obniżonej zawartości lignin i/lub pektyn w łyku, przy jednoczesnym pozostawieniu normalnego poziomu tych polimerów w innych tkankach roślinnych lnu.
Planowana współpraca pozwoli stronie polskiej na identyfikację kluczowych genów metabolizmu celulozy, lignin i pektyn w genomie lnianym oraz wyodrębnienie promotora specyficznego dla wiązek łyka. W ramach wymiany strona polska udostępni partnerom z Chin metodykę biologii molekularnej pozwalającej na otrzymanie roślin lnu o nowych cechach użytkowych.
Chińskie ośrodki naukowe, w tym również jednostka współpartnera – Institute of Bast Fibre Crop, posiadają olbrzymie bazy danych dotyczące genomu lnianego, w tym kolekcje genów charakterystycznych dla poszczególnych odmian lnu oraz wydzielone biblioteki genów w zależności od rodzaju tkanki, w której są najsilniej wyrażane.
Planowana współpraca przyniesie obustronne korzyści, przede wszystkim dzięki dywersyfikacji zastosowań lnu. Obok bezpośredniego zastosowania włókna lnianego do produkcji tekstyliów lub w formie tkaniny do zastosowania medycznego (opatrunki lniane), intensywnie rozwijany jest również obszar zastosowania włókna jako biodegradowalnego komponentu biokompozytów. Ponadto słoma lniana, z uwagi na wysoką zawartość celulozy, może być również dobrym źródłem biomasy do produkcji biopaliw. Strona chińska posiada bank szczepów bakterii celulolitycznych rozkładających celulozę do cukrów prostych. Współpraca w tym obszarze pozwoli na zoptymalizowanie zużycia słomy lnianej jako potencjalnego źródła biomasy w produkcji biopaliw.
Źródło: www.uni.wroc.pl
Tagi: len, wlokno, wspolpraca, epigenetyka, opatrunek, biokompozyt
wstecz Podziel się ze znajomymi