Sejmowa komisja za zwiększeniem nakładów na instytuty badawcze
W Polsce obecnie działa 116 instytutów badawczych, prowadzących badania naukowe i prace rozwojowe ukierunkowane na wdrożenie i zastosowanie w praktyce.
W dezyderacie przyjętym przez Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży podkreślono, że "trudna sytuacja finansowa instytutów badawczych, w wielu przypadkach zmusza te jednostki do zmniejszania liczby ich pracowników i znacznie ogranicza możliwości realizacji zadań badawczych".
Komisja zwróciła się więc do ministrów nadzorujących instytuty badawcze oraz do ministra właściwego ds. nauki o jak najszybsze podjęcie działań, które zwiększą poziom finansowania instytutów, "w tym w zakresie dotacji bazowej, w sposób odzwierciedlający ich rzeczywisty potencjał naukowy".
"Działalność instytutów badawczych jest jednym z głównych źródeł innowacji i stanowi wsparcie dla jej rozwoju, w szczególności wśród małych i średnich przedsiębiorstw. Instytuty w pełni wykorzystują swój potencjał badawczy, prowadząc prace od badań podstawowych do wdrożeń. Zadania instytutów w dużej mierze dotyczą badań stosowanych i prac rozwojowych, najbardziej użytecznych dla gospodarki. O kompetencjach i osiągnięciach instytutów badawczych świadczy fakt koordynowania przez nie wielu dużych programów badawczych na rzecz gospodarki oraz aktywne uczestnictwo w projektach międzynarodowych, w szczególności w 7. Programie Ramowym Unii Europejskiej" - podkreślono w dezyderacie.
Dokument przygotowano na podstawie wniosków płynących z wrześniowego posiedzenia podkomisji stałej ds. ekonomiki edukacji i nauki, dotyczącego sytuacji finansowej instytutów badawczych. Z danych przedstawionych wówczas przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego wynika, że z roku na rok wielkość dotacji statutowej - przyznawanej z budżetu państwa - dla tych jednostek spada. W 2012 roku otrzymały one łącznie z budżetu państwa ponad 654 mln zł, w roku 2013 blisko 516 mln zł, a dotacja w roku 2014 wyniosła blisko 455 mln zł.
"Mam pełną świadomość, że nawet te instytuty, które mają duże przychody z innych źródeł niż dotacja statutowa, nie wszystko mogą z tych źródeł finansować. Stąd bardzo istotna jest rola samej dotacji statutowej" - podkreślał wówczas wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego Marek Ratajczak.
Przypomniał, że w 2014 roku na niższą dotację dla instytutów badawczych miała wpływ ocena parametryczna jednostek naukowych, przeprowadzona w roku 2013. W porównaniu z poprzednią parametryzacją mniej instytutów otrzymało kategorię najwyższą. W 2013 roku najwyższą kategorią A+ i A mogło pochwalić się 71 instytutów badawczych, a w roku 2014 już tylko 43. "To się przełożyło na wymiar przyznawanej tym jednostkom dotacji" - mówił Ratajczak.
Wiceminister zaznaczył, że w budżecie na 2015 rok w części przeznaczonej na naukę przewidziane są środki o ponad 10 proc. większe niż w roku 2014. "Zakładamy, że część tych środków zostanie również przeznaczona na dotację statutową" - mówił.
Adresaci dezyderatu muszą zająć wobec niego stanowisko w ciągu 30 dni od dnia otrzymania. Nie mają jednak prawnego obowiązku wykonania postulatów w nim zawartych.
Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl