Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X
Strona główna Felieton

Czy zioła leczą depresję?


Leki ziołowe często są uważane za bardziej bezpieczne dla zdrowia i równie skuteczne a nawet lepsze od leków „chemicznych”. W leczeniu depresji najczęściej wskazuje się na dziurawiec, ale można przeczytać również o innych preparatach roślinnych pomocnych w leczeniu tej choroby. Co o ich skuteczności mówią badania naukowe?

Dziurawiec w leczeniu depresji


Dziurawiec zwyczajny (ziele świętojańskie, łac. Hypericum perforatum) ma różne zastosowania w zależności od postaci. Wyciągi wodne stosuje się głównie w dolegliwościach układu pokarmowego, natomiast w leczeniu depresji zastosowanie znajdują wyciągi alkoholowe. Roślina ta jest najlepiej przebadanym naturalnym lekiem na depresję.

Skuteczność dziurawca


Badania nad skutecznością dziurawca w leczeniu depresji trwają od ponad 30 lat i wskazują, że roślina ta może być skuteczna w przypadku depresji o lekkim i umiarkowanym stopniu nasilenia. Pierwszego podsumowania badań na ten temat dokonali Linde i wsp. w 1996 r. Ich metaanaliza wykazała, że dziurawiec jest bardziej skuteczny niż placebo, a do podobnych wniosków doszli autorzy innych metaanaliz. Istnieją też badania wskazujące, że skuteczność dziurawca jest zbliżona do skuteczności niektórych leków przeciwdepresyjnych (leków trójpierścieniowych oraz inhibitorów selektywnego wychwytu serotoniny), a w jednym z badań wykazano skuteczność tej rośliny w zapobieganiu nawrotom depresji.

Badania nad skutecznością dziurawca nie są jednak pozbawione wad. Do niedociągnięć metodologicznych można zaliczyć krótki okres stosowania dziurawca, zbyt niskie dawki leków antydepresyjnych w badaniach porównujących ich skuteczność do dziurawca, niejednorodne pod względem diagnostycznym grupy pacjentów a także stosowanie różnych dawek dziurawca. Wszystko to utrudnia porównywanie wyników badań i wyciąganie wniosków. Ogólnie nowsze badania, lepsze pod względem metodologicznym zwykle wykazują mniejszą skuteczność tego zioła niż starsze prace.

Mechanizm działania dziurawca


Nie odkryto dotychczas w jaki sposób działa dziurawiec, chociaż badacze mają pewne hipotezy.

Efekt przeciwdepresyjny może wykazywać hiperforyna, która jest inhibitorem wychwytu serotoniny, noradrenaliny, dopaminy, GABA i glutaminy.

Inna z hipotez zakłada wpływ hiperycyny na układ odpornościowy. Zgodnie z tą hipotezą substancja ta hamuje produkcję interleukin (IL-6 i IL-1b), co wpływa na zmniejszenie wydzielania kortykoliberyny przez podwzgórze, a to z kolei prowadzi do mniejszej produkcji kortykotropiny przez przysadkę i mniejszego wydzielania kortyzolu przez nadnercza.

Wykazano też, że składniki dziurawca mają wpływ na aktywność enzymu MAO-A oraz na receptory serotoninowe 5HT1A i 5HT2A, jednak wydaje się, że działanie to jest za słabe, aby mogło mieć efekt przeciwdepresyjny.

Bezpieczeństwo stosowania dziurawca


Przekonanie, że leki ziołowe są w 100% bezpieczne i można je zawsze bez obawy stosować jest błędne.

Dziurawiec rzeczywiście wykazuje mniej efektów ubocznych niż leki antydepresyjne. Do najczęstszych skutków ubocznych zalicza się zaburzenia żołądkowo-jelitowe, reakcje alergiczne, zmęczenie, suchość w ustach, zawroty i bóle głowy. W niektórych przypadkach oraz po przedawkowaniu może wystąpić nadwrażliwość na światło słoneczne. Częstość tych objawów jest jednak niska i wyraźnie mniej pacjentów porzuca terapię dziurawcem niż standardowymi lekami przeciwdepresyjnymi.

Decydując się na przyjmowanie dziurawca należy jednak mieć na uwadze jego interakcje z innymi lekami. Bez porozumienia z lekarzem dziurawca nie należy stosować łącznie ze standardowymi lekami przeciwdepresyjnymi ani innymi lekami psychotropowymi (wchodzi w interakcję z klomipraminą, citalopramem, alprazolamem, klozapiną, sertindolem, aripiprazolem, zopikolonem, diazepamem). Stosowanie dziurawca łącznie z niektórymi lekami psychotropowymi może doprowadzić do groźnego zespołu serotoninowego.

Składniki dziurawca wpływają też na aktywację enzymu CYP3A, który bierze udział w metabolizmie m.in. środków antykoncepcyjnych, immunosupresyjnych (cyklosporyny), stosowanych w chorobach układu krwionośnego (digoksyna, warfaryna) i astmie (teofilina). Przyjmowanie dziurawca łącznie z tymi lekami może obniżyć stężenie we krwi tych leków i zmniejszyć ich skuteczność. Dziurawiec wchodzi też w interakcje z niektórymi lekami stosowanymi w zakażeniu wirusem HIV oraz z triptanem (lek przeciw migrenie).

Szafran w leczeniu depresji


Szafran to substancja uzyskiwana z krokusa uprawnego (łac. Crocus sativus). W ciągu ostatnich lat opublikowano kilka badań klinicznych wskazujących na jego skuteczność w leczeniu łagodnej i umiarkowanej depresji. Wyniki wykazały, że skuteczność szafranu jest lepsza od placebo i podobna do niektórych leków antydepresyjnych (imipraminy i fluoksetyny). Wszystkie przeprowadzone badania były dobrej jakości, ale jednocześnie wszystkie pochodzą z jednego ośrodka badawczego w Iranie i dotychczas nie zostały zreplikowane w innych ośrodkach.

Jak działa szafran?

Możliwe mechanizmy to hamowanie wychwytu zwrotnego monoamin lub serotoniny, działanie na receptory gabaergiczne i NMDA lub wpływ na tkankę nerwową, poprzez np. aktywację czynnika BDNF.

Podobnie jak dziurawiec, szafran rzadko wywołuje skutki uboczne. W rzadkich przypadkach może jednak wywołać takie objawy, jak nudności, niestrawność, zmiany apetytu, bóle głowy, przyspieszenie akcji serca, niepokój lub reakcje alergiczne. Może też zwiększyć działanie leków na nadciśnienie, na krzepnięcie krwi oraz stosowanych w astmie i cukrzycy.

Inne zioła w leczeniu depresji

Do innych preparatów ziołowych, które być może są skuteczne w leczeniu depresji należą:

  • lawenda,
  • ogórecznik lekarski,
  • różeniec górski (korzeń arktyczny),
  • rumianek,
  • żen-szeń.

W przypadku tych ziół jest jednak za wcześnie na wyciąganie wniosków. Dotychczas przeprowadzono tylko pojedyncze badania, które wskazują na ich korzystny wpływ w depresji.


Bibliografia:
  1. Gałuszko M., Cubała W. J. (2005). Rola dziurawca w leczeniu depresji. Psychiatria, 2(2), 93-96. (pdf na viamedica.pl)
  2. Koszewska I. (2003). Dziurawiec zwyczajny w leczeniu depresji. Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 2003, 1, 45-54. (pdf na ipin.edu.pl)
  3. Szafrański T. (2014). Leki ziołowe w leczeniu depresji – aktualny stan wiedzy. Psychiatria Polska, 48(1), 59-73. (pdf na strona.ppol.nazwa.pl)


Autor: Maja Kochanowska

Tagi: dziurawiec zwyczajny, zioła, depresja
Drukuj PDF
wstecz Podziel się ze znajomymi

Informacje dnia: Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo"

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje