Wyjeżdżamy z dziećmi na wakacje. Co powinniśmy zabrać ze sobą w podręcznej apteczce?
Odpowiedział
dr hab. med. Piotr Albrecht
I Katedra Pediatrii WUM
Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci
W apteczce powinny się znaleźć:
a. przeciwbólowe (paracetamol i/lub ibuprofen, ewentualnie metamizol)
- Dawkowanie doustne:
- paracetamol – 10—15 mg/kg/dawkę, co 4—6 godz.
- ibuprofen – 7,5—10 mg/kg/dawkę, co 8 godz.
- metamizol (tylko w przypadku nieskuteczności paracetamolu i ibuprofenu) – 10 mg/kg/dawkę, doraźnie, nie stosować leczenia przedłużonego
b. sól fizjologiczna w plastikowych pojemniczkach (np. do przemywania oka)
c. maść przeciwalergiczna (np. dimetynden)
d. lek przeciwalergiczny dostępny bez recepty (np. dimetynden) lub inny przepisany przez lekarza
e. płyn do nawadniania doustnego w przypadku biegunki.
Materiały opatrunkowe:
a. różnej wielkości plastry z opatrunkiem
b. plaster bez opatrunku
c. szeroki i wąski bandaż opatrunkowy
d. szeroki i wąski bandaż elastyczny (z zapinkami)
e. sterylne opatrunki (gaziki)
f. chusta trójkątna
g. opaska uciskowa.
- Środki dezynfekcyjne (woda utleniona lub jodyna albo jednorazowe gaziki do dezynfekcji, np. Leko®)
- Ewentualnie łagodna maść steroidowa przepisana przez lekarza
- Sterylne rękawiczki lateksowe
- Pęseta
- Nożyczki z zaokrąglonymi końcami
Leki brane na stałe lub zalecone przez lekarza (np. przeciwastmatyczne, przeciwalergiczne, przeciwcukrzycowe itp.)
Dodatkowo w przypadku dzieci, u których wcześniej wystąpiły reakcje anafilaktyczne: Zlecone przez lekarza leki niezbędne do ratowania w przypadku wstrząsu anafilaktycznego – adrenalina, deksametazon, lek przeciwhistaminowy.
W przypadku dzieci ze znanymi reakcjami anafilaktycznymi na określone alergeny, a także w przypadku ukąszenia przez owady błonkoskrzydłe (osy, pszczoły, szerszenie) w okolice szczególnie niebezpieczne (twarz, jama ustna, gardło), co jest zjawiskiem całkowicie niespodziewanym, dobrze aby rodzice wyposażeni zostali przez lekarza rodzinnego w odpowiednie leki do samodzielnego podawania wraz z instrukcją, jak się nimi posługiwać. Jeszcze przed wezwaniem pomocy rodzic lub opiekun powinien podać natychmiast (samodzielnie) domięśniowo roztwór wodny adrenaliny 1:1000 w dawce 0,2—0,5 ml (u dzieci 0,01 ml/kg masy ciała, maksymalnie 0,3 ml, wyjątkowo 0,5 ml). Ze względu na krótki okres półtrwania leku dawkę taką można powtarzać co 5—15 minut. Najprostszym i najszybszym sposobem jest zastosowanie gotowej ampułkostrzykawki, niestety z wyjątkiem polskiego produktu są one bardzo drogie i nie zawsze mają dawkę dostosowaną do wieku i masy ciała dziecka. Działanie adrenaliny można wspomóc, podając domięśniowo lub podskórnie przepisany przez lekarza steroid kory nadnerczy, np. deksametazon w dawce 0,3–0,6 mg/kg masy ciała. Równolegle opiekun może samodzielnie podać doustnie lek przeciwhistaminowy, np. cetyryzynę w płynie (5 mg/5 ml) jednorazowo.
Piśmiennictwo:
- Albrecht P.: Pierwsza pomoc. [w:] Rower. Pascal 2004, 190–196.
- Pomeranz A.J., O’Brien T.: Nelson’s instructions for pediatric patients. Elsevier 2009.
- Stępińska J., Szajewski T.: Pierwsza pomoc. Prószyński i S-ka, Warszawa 1998.
- Strange G.R., Arens W.R., Schafermeyer R.W., Toepper W.C.: Medycyna ratunkowa. I wydanie polskie, red. Jakubaszko J. Urban & Partner, Wrocław 2003.
- The Merck Manual. Podręcznik Diagnostyki i Terapii, red. Bers M.H,. Porter R.S., Jones T.V. i wsp. Elsevier, Urban & Partner, Wrocław 2008.