Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X
Strona główna Tygodnik "Nature"

Kobiety w świecie nauki

Wielu kobietom nie umożliwia się rozpoczęcia kariery na najwyższych szczeblach świata nauki. Konieczne jest poznanie przyczyn tego zjawiska, przez które marnowany jest ludzki potencjał.

To czy kobiety-naukowcy zechcą obchodzić Międzynarodowy Dzień Kobiet 8 marca będzie zależało od tego, jak daleko spojrzą w przeszłość. Pewne rzeczy zmieniły się na lepsze i patrząc w skali dziesięcioleci są powody do zadowolenia. Jednak tempo tych zmian zdaje się ostatnio zmniejszać. W tym numerze Nature cały zestaw artykułów eksponuje zjawisko dyskryminacji kobiet w środowiskach naukowych. W Stanach Zjednoczonych i Europie kobiety stanowią mniej więcej połowę osób otrzymujących stopień doktora, lecz już zaledwie jedną piątą wśród profesorów zwyczajnych. Niewiele kobiet jest zapraszanych do udziału w naukowych komisjach doradczych przy różnych przedsiębiorstwach i firmach. Także konferencje naukowe, na których choć połowę prelegentów stanowią kobiety nie są zjawiskiem częstym.
Dlaczego więc postęp w tej dziedzinie został zahamowany? Macierzyństwo jest z pewnością jednym z czynników, dla których kobiety nie decydują się  na rozwijanie kariery zawodowej. Jednak jest to kwestia praktyczna, której teoretycznie nietrudno jest zaradzić mając ku temu wolę polityczną. Jest jednak inny, znacznie poważniejszy problem: jawne lub nieświadome uprzedzenie do płci. Spotyka się je nawet wśród kobiet naukowców, a co więcej, często wśród tych, które aktywnie promują naukę w żeńskim wydaniu (patrz artykuł Jennifer Raymond na stronie 33).

Los kobiet w świecie nauki zależy w dużej mierze od systemu politycznego. W komunistycznych Chinach kobiety i mężczyźni do niedawna byli traktowani w świecie nauki sprawiedliwie, jednak ostatnie próby otwarcia się na wzorce kapitalistyczne doprowadziły do nieproporcjonalnej rekrutacji młodych mężczyzn wracających z zagranicznych szkoleń i staży. Na drugim krańcu politycznej skali, dwudziestowieczna dyktatura w Portugalii także była w stanie zapewnić zdrowy odsetek kobiet-profesorów. Być może spowodowane to było niewłaściwymi przyczynami, takimi jak niskie pensje, czy fakt, że wielu mężczyzn zostało wówczas wysłanych na fronty wojen kolonialnych. Większość z nich zdecydowało wówczas zostać za granicą, zostawiając pole do działania w nauce kobietom. Dobre wzorce jednak pozostały i w Portugalii do dnia dzisiejszego panuje zdrowy balans płci.




http://szkola.wp.pl/kat,121276,page,2,title,Kobiety-stanowia-35-proc-studiujacych-na-politechnikach,wid,14381494,wiadomosc.html


Niepokojące uprzedzenia co do płci żeńskiej obecne w dojrzałych demokracjach nie zostaną jednak przezwyciężone za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Występują w środowiskach, w których większość decyzji podejmowanych jest przez mężczyzn- od redaktorów pism naukowych, przez komisje przyznające granty, aż po komitety naukowe. Kobiety są właściwie niewidoczne na tym poziomie, co jedynie utwierdza przekonanie, że świat nauki zarezerwowany jest głównie dla mężczyzn. Powinno się zatem podjąć wszelkie możliwe starania, aby taki stan rzeczy zmienić, a rezultaty podjętych działań opublikować jako źródło wiedzy dla innych.

Jedną z możliwości jest wprowadzenie parytetów. Byłby to na przykład dobry sposób na zapewnienie młodym kobietom rozpoczynającym karierę w świecie nauki odpowiednich żeńskich wzorców i autorytetów.  Niektórzy uważają jednak, że prowadziłoby to do sytuacji, w której promowane byłyby kobiety przeciętne lub wręcz mało zdolne. Jednak w tym rozumowaniu jest pewna nieścisłość. Kobiety i mężczyźni są jednakowo utalentowani. Skoro więc mężczyźni zajmują większość wysokich stanowisk to ile „mało zdolnych” musi być wśród nich? Czy brak talentu u mężczyzn jest łatwiej akceptowalny niż u kobiet? Z kolei parytety w komitetach decyzyjnych niosą ze sobą problem narzucenia zbytniego obciążenia tych kobiet, które już w nich działają. Rozwiązaniem byłby, przynajmniej na razie, niski parytet.
Każdy, od zdobywcy Nagrody Nobla po skromnego doktora, ma swoją rolę do odegrania. Niektóre laureatki na przykład założyły fundacje dobroczynne. Fundacja Rity Levi-Montalcini wspiera kobiety w Afryce, które chcą rozwijać karierę naukową, natomiast organizacja Christiane Nüsslein Volhard zrzesza młode kobiety-naukowców, które posiadają dzieci. Inni badacze włączają się w akcje mające na celu kształtowanie ludzkiej świadomości na tym polu.

Na poziomie instytucjonalnym działają w Europie agencje badawcze ze specjalnymi programami stypendialnymi dla kobiet, dające im w posiadanie własne laboratoria. W listopadzie ubiegłego roku, tygodnik Nature postawił publicznie sprawdzić odsetek kobiet wśród redaktorów. Okazało się, że zaledwie 14% komentatorów i 19% zatrudnionych w dziale Comment i World View to kobiety. Obiecaliśmy wówczas, że będziemy starali się angażować do redakcji więcej kobiet. Teraz obiecujemy, że wyniki naszych starań w niedalekiej przyszłości opublikujemy na łamach naszego magazynu.

Jednym z przydatnych narzędzi do walki z dyskryminacją jest portal AcademiaNet (http://academianet.info/), stworzony przez Fundację Roberta Boscha w Stuttgarcie, we współpracy z Spektrum der Wissenschaft, niemieckiej edycji czasopisma Scientific American (należącego do Nature Publishing Group). AcademiaNet daje utalentowanym kobietom możliwość zaistnienia w świecie nauki. Pozwala na przykład znaleźć ogłoszenia dotyczące wygłaszania wykładu podczas konferencji, stanowiska w radach naukowych czy potrzebnych komentarzy eksperckich w czasopismach. Portal z pewnością będzie stawał się jeszcze bardziej popularny, w miarę jak problem dysproporcji płci w świecie nauki staje się bardziej zauważany.

AcademiaNet została otwarta w 2010 roku przez kanclerz Niemiec Angelę Merkel,  z wykształcenia fizyka. Wspominała trudne początki swojej kariery w zdominowanym przez mężczyzn środowisku oraz to, jak różnie czasami patrzyli na te same zagadnienia i problemy. Czy więc oddzielne szkolenia dla mężczyzn i kobiet nie byłyby dobrym pomysłem w niektórych dziedzinach nauki? Z pewności warto rozważyć ten pomysł i dodać go do długiej listy już istniejących. Czas więc zacząć działać. Na co czekacie?


Opracowała: Katarzyna Chrząszcz

Tagi: kobieta nauki, nauka, laboratorium, laboratoria, lab
Drukuj PDF
wstecz Podziel się ze znajomymi

Informacje dnia: Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo"

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje