Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X
Strona główna Nowe technologie

Neutrinowy wyścig Japonii i USA



Zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Japonii powstać mają ogromne detektory, które pozwolą na badanie zjawiska oscylacji neutrin na niespotykaną dotąd skalę. Również genewskie laboratorium CERN planuje studia związane z nowymi eksperymentami neutrinowymi.

Neutrina to cząstki elementarne, które są niemal nie do powstrzymania – potrafią przenikać przez nasze ciała, ziemię, skały, wodę. Są obojętne elektrycznie i słabo oddziałują z materią, dlatego ich badanie jest niezwykle trudne.

 

Badacz neutrin dr Paweł Przewłocki z Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku w rozmowie z PAP wyjaśnia, że dla naukowców szczególnie interesujący jest fenomen oscylacji neutrin – zamiany jednego typu neutrin w inne podczas ich propagacji (przemieszczania się) w przestrzeni. Obserwacja tego zjawiska pozwala na eksplorację nieznanych dotąd obszarów fizyki cząstek. Zachodzenie tego procesu zostało potwierdzone eksperymentalnie w 1998 roku przez japoński eksperyment Super-Kamiokande – od tego czasu prowadzone są intensywne badania oscylacji, które doprowadziły do dość dokładnego poznania mechanizmów transformacji neutrin.

 

Istnieje jednak potrzeba dalszych studiów eksperymentalnych nad oscylacjami, w celu m.in. potwierdzenia istnienia zjawiska tzw. łamania symetrii CP dla neutrin. Jeśli symetria ta jest złamana, neutrina oscylowałyby inaczej niż ich antycząstki, zwane antyneutrinami. Pomogłoby to w wyjaśnieniu kosmologicznej zagadki – dlaczego wszechświat składa się z materii, a nie z antymaterii.

 

W badaniach neutrin wykorzystuje się akceleratory i olbrzymie podziemne detektory cząstek. W jednym ośrodku rozpędza się protony i produkuje neutrina. Cząstki te przelatują pod ziemią setki kilometrów – nie potrzebując do tego żadnego tunelu – i trafiają do ogromnych, umieszczonych głęboko pod ziemią detektorów w innej części kraju albo nawet w innym państwie. Szansa, że właśnie w detektorze dojdzie do oddziaływania neutrina z materią jest bardzo niewielka, ale mimo wszystko do takich oddziaływań dochodzi – fizycy obserwować wtedy mogą błyski światła lub inne sygnały, z których wyczytać można pewne informacje o naturze neutrin.

 

Dr Przewłocki przyznaje, że jeśli chodzi o podziemne badania neutrin, na świecie liczą się przede wszystkim trzej gracze: Stany Zjednoczone, Japonia oraz Europa, którą reprezentuje laboratorium CERN. „Istnieje potrzeba zsynchronizowania wysiłków fizyków na całym świecie, żeby takie wielkie eksperymenty były możliwe do przeprowadzenia” - podsumowuje fizyk.

 

O rywalizacji i współpracy między badaczami neutrin z całego świata rozmawiali fizycy cząstek na początku września w Warszawie podczas konferencji „Theory Meeting Experiment 2014. Neutrinos And Cosmos” w Warszawie, organizowanej wspólnie przez Narodowe Centrum Badań Jądrowych i Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.

 

Istnieją trzy projekty nowych wielkich eksperymentów badających oscylację neutrin. Być może nie wszystkie będą zrealizowane, ze względu na ograniczenia finansowe – wielkie detektory wymagają dużych nakładów pieniężnych. Na razie niemal pewne jest już, że podziemne eksperymenty nad neutrinami prowadzić będą Stany Zjednoczone, które planują budowę LBNF (Long-Baseline Neutrino Facility). Cząstki produkowane mają być w ośrodku Fermilab pod Chicago. Po przebyciu prawie 1300 km neutrina trafiać mają do ogromnego zbiornika wypełnionego ciekłym argonem, który umieszczony ma być w podziemnym centrum badawczym w mieście Lead w Dakocie Południowej.

 

Z dużym prawdopodobieństwem eksperymenty dotyczące neutrin prowadzić będzie również Japonia. Tam już od kilku lat działa duży eksperyment T2K, badający oscylacje neutrin. W eksperymencie tym uczestniczą również polscy fizycy. Neutrina produkowane są na wschodnim wybrzeżu Japonii – w kompleksie akceleratorowym J-PARC w miejscowości Tokai. Wpuszczane są pod ziemię i 300 km dalej – już na zachodzie Japonii – przechodzą przez umieszczony na głębokości 1 km detektor Super-Kamiokande, wypełniony 50 tys. ton wody. Teraz Japończycy chcą w pobliżu poprzedniego detektora zbudować detektor ponad 20 razy większy – Hyper-Kamiokande. Chociaż Japonia zainteresowana jest budową nowego detektora, nie podjęto jeszcze ostatecznej decyzji, czy Hyper-Kamiokande powstanie – klamka zapadnie w ciągu najbliższych kilku lat.

 

Dr Przewłocki wyjaśnia, że w obu eksperymentach – w USA i w Japonii – badane byłyby te same zjawiska, choć w trochę inny sposób – inna byłaby odległość między akceleratorem i detektorem i inna byłaby metoda detekcji neutrin. „Każdy z tych detektorów ma swoje wady i zalety, ale jeśli powstaną oba takie eksperymenty, będzie możliwa wzajemna weryfikacja wyników uzyskiwanych w tych ośrodkach - zaznacza fizyk. - Od tego, jak wyglądać będzie jeden eksperyment zależy to, czy powstanie drugi z nich i jak on będzie wyglądał” - podkreśla rozmówca PAP.

 

Badacz z NCBJ przyznaje, że nawet jeśli Japonia i USA rywalizują ze sobą, jeśli chodzi o badanie neutrin, to fizycy z obu krajów cały czas muszą blisko ze sobą współpracować. „W tej chwili niemożliwe jest zrobienie tak dużego eksperymentu tylko z pomocą naukowców z jednego kraju, zawsze jest tu konieczna pomoc zagranicznych specjalistów” - opowiada naukowiec.

 

Nie tylko Japonia i USA zastanawiają się nad budową podziemnego detektora neutrin. Plany dotyczące badania tych cząstek ma także CERN (Europejska Organizacja ds. Badań Jądrowych). To nie pierwsze kroki organizacji w tej dziedzinie. CERN prowadził już badania nad neutrinami m.in. w ramach eksperymentu OPERA (w ramach którego przez pomyłkę uznano, że neutrina poruszały się szybciej od światła). W tym eksperymencie cząstki produkowane w CERN trafiały pod ziemią do Gran Sasso we Włoszech. Teraz jednak badacze chcieliby badać neutrina, kiedy te przebędą jeszcze dłuższą drogę – z CERN miałyby być wysyłane pod ziemią aż do fińskiej kopalni w Pyhäsalmi. Koszty tego projektu są olbrzymie, na razie więc CERN skupia się na badaniu nowych technologii związanych z akceleratorami i detektorami, które zostaną wykorzystane w nowych eksperymentach.

 

„Jeśli eksperyment w Europie nie powstanie, europejscy naukowcy dołączą do grup eksperymentalnych w USA i Japonii” - zaznacza dr Przewłocki. W przygotowywaniu tych dwóch projektów już uczestniczą polscy fizycy neutrin. Jest ich kilkudziesięciu, pochodzą z ośrodków naukowych w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu i Katowicach. Wśród nich jest grupa prof. Agnieszki Zalewskiej z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie (przewodniczącej Rady CERN).

 

PAP – Nauka w Polsce, Ludwika Tomala

Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl

http://laboratoria.net/technologie/22175.html
Informacje dnia: Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo"

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje