Popiół pomoże usuwać rtęć ze spalin
Materiał opracowany przez zespół naukowców z Lublina i Krakowa usuwa rtęć ze spalin pięciokrotnie lepiej niż dostępny na rynku węgiel aktywny - informują autorzy badania. W dodatku nowy materiał powstaje z tanich popiołów i może być wielokrotnie wykorzystywany.Rtęć jest pierwiastkiem toksycznym, szybko paruje i dostaje się do organizmu, w którym wywołuje wiele skutków negatywnych, m.in. silne pobudzenie, drżenie mięśniowe, zaburzenia widzenia, słuchu i mowy, uszkodzenie nerek, a w przypadku ciężkich zatruć - śpiączkę i w konsekwencji śmierć. Rtęć obecna w atmosferze dostaje się do innych komponentów środowiska, czyli wód i gleb, zanieczyszczając je, a przez to też łatwiej trafia do organizmów żywych.
"Obecnie najpopularniejszym komercyjnym sorbentem do wychwytywania gazowych form rtęci ze spalin jest węgiel aktywny. Jednak w temperaturach spalin powyżej 100-110 st. C i wyższych ulega on destrukcji, przez co przestaje spełniać swoją rolę" – mówi kierownik projektu prof. Magdalena Wdowin.
Badacze z jej zespołu - związani z Politechniką Lubelską oraz Instytutem Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN - opracowali nowy rodzaj materiału porowatego. Charakteryzuje się on określonym rozmiarem kanałów i komór w swojej strukturze przestrzennej. Struktura ta działa podobnie jak gąbka czy sito, przez które mogą przejść substancje lub związki o odpowiednich rozmiarach, dzięki czemu otrzymany materiał jest selektywny. Dodatkowo materiały te będą aktywowane różnymi związkami chemicznymi, co ułatwi wyłapywanie rtęci.
"Materiał porowaty otrzymywany jest z popiołów lotnych - a ściślej z bezpostaciowej krzemionki - które są odpadem powstałym w wyniku spalania paliw kopalnych, i których składowanie na hałdach jest uciążliwe" – wyjaśnia prof. Wdowin. I dodaje: "Z tej właśnie krzemionki uzyskujemy strukturę porowatą".
"Dotychczas badania prowadzone były w skali laboratoryjnej, jednak już te wyniki w porównaniu do komercyjnie dostępnych na rynku węgli aktywnych wykazały, że nasz materiał wychwytuje ponad pięciokrotnie lepiej gazowe związki rtęci" – dodaje kierowniczka zespołu.
Większość badań wykonywana jest w laboratorium Wydziału Budownictwa i Architektury Politechniki Lubelskiej, wyposażonym m.in. w instalację do syntezy zeolitów, mikroskop skaningowy, dyfraktometr, spektrometr oraz sorptomat. W ramach projektu doposażone zostanie w instalację do eksperymentów sorpcji rtęci gazowej w formie elementarnej.
Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl