- Biochemia
- Biofizyka
- Biologia
- Biologia molekularna
- Biotechnologia
- Chemia
- Chemia analityczna
- Chemia nieorganiczna
- Chemia fizyczna
- Chemia organiczna
- Diagnostyka medyczna
- Ekologia
- Farmakologia
- Fizyka
- Inżynieria środowiskowa
- Medycyna
- Mikrobiologia
- Technologia chemiczna
- Zarządzanie projektami
- Badania kliniczne i przedkliniczne
Przegląd i charakterystyka najczęściej występujących mikotoksyn
ZAPOBIEGANIE POWSTAWANIA I ROZWOJU MIKOTOKSYN
Dobra praktyka rolnicza jest kluczowym czynnikiem dla zapobieganie występowania mikotoksyn. Dobór gatunków odpornych, bądź mało wrażliwych na porażenie grzybami mikroskopijnymi, zachowanie zasady płodozmianu, nie pozostawianie zainfekowanych grzybami roślin na polu, stosowanie środków ochrony roślin to pierwsze kroki do „zdrowych plonów”. Następny punkt krytyczny to magazynowanie, przetwarzanie i dystrybucja. Częste czyszczenie i dezynfekcja magazynów zapobiegają rozwojowi grzybów. Występowanie mikotoksyn na produktach zbożowych można ograniczyć poprzez wysuszenie ziarna po zbiorze do 14% wilgotności i przechowywanie w niskich temperaturach. Usunięcie uszkodzonych ziaren, części roślin oraz stosowanie środków konserwujących ziarno (kwas propionowy, askorbinowy, octowy i amoniak) również przeciwdziała rozwoju niepożądanych grzybów na płodach rolniczych (DE MEDEIROS I IN., 2012; KOBRAS I HOROSZKIEWICZ-JANKA, 2007).
Stosowanie w paszach binderów mikotoksyn (substancje wiążące mikotoksyny) prowadzi do dezaktywacji toksyn. Dostępne są dodatki w postaci bantonitów, glikorzemianów sodu i wapnia, które wiążą aflatoksyny B1 w 100%, ale ich działanie wiążące w stosunku zearalenonu i ochratoksyn nie jest zadowalające (DE MIL I IN., 2015), dla trichotecenów nie wykazują działania wiążącego. Alternatywną metodą jest użycie mikroorganizmów i enzymów, które przeprowadzają detoksykację mikotoksyn na drodze biotransformacji. Zaliczamy do nich Eubacterium spp. (rozkłada DON), drożdże Trichosporon mycotoxinicorans MTV (dezaktywacja ZEA i OCH), enzymy rozkładające fumonizyny FUMzyme (FDE). Problem stanowi jedynie fakt, iż nie ma uniwersalnego bindera, który wiązałby wszystkie rodzaje mikotoksyn (WHITLOW I HAGLER, 2005; MAYR I IN., 2013; YU, 2012).
Ze względu na oddziaływanie mikotoksyn na zdrowie człowieka, wprowadzone zostały systemy monitoringu i oceny zawartości toksyn w produktach roślinnych i zwierzęcych na każdym etapie produkcji. Najważniejszym systemem dla bezpieczeństwa żywności jest HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Point) – analiza zagrożeń i krytycznych punktów kontroli. Wykrywa i eliminuje zagrożenia na etapie przygotowania, produkcji i magazynowanie żywności. Składową HACCP jest GMP (zbiór zasad, które są wprowadzane na wszystkich etapach produkcji, a ich przestrzeganie zapewnia właściwą jakość zdrowotną) i GHP (czyli dobra praktyka higieniczna, określa zasady sanitarne i higieniczne zakładów) (PŁAWIŃSKA-CZARNAK I ZARZYŃSKA, 2010; SIERAKOWSKI, 2015). Aktualnym aktem prawnym obowiązującym w Polsce w zakresie zanieczyszczenia środków spożywczych, w tym zanieczyszczenia roślin uprawnych oraz ziarna zbóż jest Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881/2006. Mówi ono o najwyższych dopuszczalnych limitach zanieczyszczeń w środkach spożywczych, w tym mikotoksyn w produktach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego (DZ. URZ. WE L 364 z dnia: 20.12.2006).
Tagi: mikotoksykozy, aflatoksyny, ochratoksyny, trichoteceny, zearalenon
wstecz Podziel się ze znajomymi
Recenzje