- Biochemia
- Biofizyka
- Biologia
- Biologia molekularna
- Biotechnologia
- Chemia
- Chemia analityczna
- Chemia nieorganiczna
- Chemia fizyczna
- Chemia organiczna
- Diagnostyka medyczna
- Ekologia
- Farmakologia
- Fizyka
- Inżynieria środowiskowa
- Medycyna
- Mikrobiologia
- Technologia chemiczna
- Zarządzanie projektami
- Badania kliniczne i przedkliniczne
Podaż witaminy B12 w diecie polskich sportowców
W niewielu doniesieniach stwierdza się niedostateczną podaż witaminy B12 w żywieniu sportowców w odniesieniu do normy bezpiecznego spożycia dla osób dorosłych. Zgodnie z rezultatami uzyskanymi przez AHMADIEGO I IN., średnie dobowe spożycie kobalaminy w grupie 45 irańskich zawodniczek uprawiających sporty zespołowe wynosiło 1,32 µg, przy czym podaż witaminy B12 różniła się w zależności od dyscypliny wynosząc odpowiednio: 1,27 µg (koszykówka), 1,31 µg (siatkówka) i 1,58 µg (piłka ręczna) (AHMADI I IN., 2010). Również w badaniach własnych stwierdzono, że jedynie 2,5% grupy nie zrealizowało zapotrzebowania na witaminę B12 na poziomie bezpiecznym. Ponadto, zgodnie z wynikami badań oceniającymi podaż witaminy B12 w diecie sportowców można zauważyć duże zróżnicowanie wielkości spożycia, co wykazano wśród 25 mężczyzn uprawiających wysiłki tlenowe (1,72 µg vs. 13,08 µg) (WIERNIUK I WŁODAREK, 2013). Także w badaniach własnych stwierdzono maksymalną zawartość kobalaminy na poziomie 11,1 µg, a minimalną- 1,3 µg.
Oceniając wpływ uprawianej dyscypliny na podaż kobalaminy w diecie sportowców wyczynowych w odniesieniu do rekomendacji dla sportowców wykazano odpowiednią podaż witaminy B12 u przedstawicieli dyscyplin o charakterze wytrzymałościowym (5,1µg), a najwyższe średnie spożycie kobalaminy u sportowców trenujących narciarstwo alpejskie (5,7 µg). Wyniki innych badań także wskazują na odpowiednie spożycie kobalaminy w całodziennej racji pokarmowej względem rekomendacji w sporcie, np. w grupie 8 piłkarzy (10,7 µg) (RICO-SANZ I IN., 1998), 14 kolarzy (11 µg w okresie startowy, 8 µg w okresie treningowym), 71 triatlonistów (ok. 5 µg) (WORME I IN., 1990; JENSEN I IN., 1992) oraz 25 kobiet uprawiających wyczynowo kolarstwo i biegi (6 µg) (BESHGETOOR I NICHOLS, 2003). Normy zgodne z rekomendacjami dla sportowców zostały zrealizowane w diecie zawodników trenujących dyscypliny wytrzymałościowe (kolarze, triatloniści, biegacze), co być może jest związane z dużą świadomością nt. ryzyka wystąpienia niedokrwistości wśród przedstawicieli sportów wytrzymałościowych.
W badaniach własnych analizie poddano także zależność między podażą witaminy B12 a płcią zawodników. Stwierdzono, że spożycie kobalaminy z dietą było wyższe w grupie mężczyzn niż kobiet (4,8±2,1 vs. 4,5± 2,0), choć różnica ta nie była istotna statystycznie (p>0,05). U nieco powyżej 1/3 mężczyzn zanotowano wyższą realizację normy w porównaniu do kobiet (96% vs. 90%). Stwierdzona w diecie mężczyzn wyższa realizacja norm na poziomie bezpiecznego spożycia i dla sportowców mogła być spowodowana większą podażą produktów będących głównym źródłem kobalaminy, tj. mleka i jego przetworów oraz mięsa bardziej preferowanych przez zawodników niż zawodniczki (FRĄCZEK, 2013).
U wszystkich kobiet oraz u większości mężczyzn (92,5%) zaobserwowano przekroczenie fizjologicznego zapotrzebowania na kobalaminę w odniesieniu do norm dla populacji polskiej. Co piąta zawodniczka pokryła zapotrzebowanie na witaminę B12 względem rekomendacji w sporcie (15 µg), natomiast, żaden z zawodników nie dostarczył witaminy B12 w ilościach przekraczających górną granicę zaleceń dla sportowców. Podobnie wyższą podaż witaminy B12 u mężczyzn wykazano wśród 71 triatlonistów (5,1 µg vs. 4,9 µg) (WORME I IN., 1990), 347 maratończyków (5,98 µg vs. 2,98 µg) (NIEMAN I IN.,1989), 105 łyżwiarzy figurowych (4,9 µg vs. 3,6 µg (ZIEGLER I IN., 2003), a także 20 dżokejów (2,90 µg vs. 2,15 µg) (LEYDON I WALL, 2002). Odmiennych danych dostarczyły badania w grupie 32 kanadyjskich sportowców, u których podaż B12 była wyższa u kobiet niż mężczyzn (5,0 µg/dzień vs. 3,8 µg) zarówno w warunkach domowych, jak podczas obozu treningowego (3,8 µg vs. 3,4 µg) (KREMPIEN I BARR, 2011).W badaniach własnych nie zaobserwowano istotnych różnic między podażą witaminy B12 a wiekiem, co może sugerować, że długoletnie doświadczenie sportowe prawdopodobnie nie wpływa na poziom spożycia kobalaminy.
Prawidłowy poziom kobalaminy w surowicy krwi wynosi >201 pg/ml, stan niedoboru to 150-200 pg/ml, zaś poziom poniżej 150 pg/ml wskazuje na bardzo duże niedobory (CLARKE I IN., 2007; KIM I IN., 2007). Należy podkreślić, że w większości badań stwierdza się normatywne wartości poziomu kobalaminy świadczące o odpowiednim stopniu wysycenia organizmu, np. wśród 101 etiopskich biegaczy (516 pg/ml) (HABTE I IN., 2015), 77 brazylijskich pływaków (ok. 500 pg/ml) (DA COSTA I IN., 2013) i 72 sportowców uprawiających rekreacyjnie wysiłki wytrzymałościowe (343 pg/ ml) (HERRMANN I IN., 2005). W grupie czterech kobiet aktywnych fizycznie, w wieku 18-35 lat, z wtórnym brakiem miesiączki stężenie witaminy B12 wyniosło średnio 298 pg/ml, co również świadczy o normatywnym poziomie kobalaminy (KOOP-WOODROFFE I IN., 1999). Niedobór witaminy B12 w surowicy uzasadnia zastosowanie suplementacji diety witaminą B12 będącej uzupełnieniem diety stosownie do rekomendacji dla sportowców.
Tagi: witamina B12, całodzienna racja pokarmowa, sportowcy
wstecz Podziel się ze znajomymi
Recenzje