- Biochemia
- Biofizyka
- Biologia
- Biologia molekularna
- Biotechnologia
- Chemia
- Chemia analityczna
- Chemia nieorganiczna
- Chemia fizyczna
- Chemia organiczna
- Diagnostyka medyczna
- Ekologia
- Farmakologia
- Fizyka
- Inżynieria środowiskowa
- Medycyna
- Mikrobiologia
- Technologia chemiczna
- Zarządzanie projektami
- Badania kliniczne i przedkliniczne
Przeciwciała onkoneuronalne i ich znaczenie w diagnostyce
Neurologiczne zespoły paranowotworowe (NZP, paraneoplastic neurological syndromes) definiowane są, jako zaburzenia układu nerwowego, które nie są spowodowane bezpośrednim działaniem rozwijającego się guza nowotworowego. Zespoły te dotyczą mniej niż 1% pacjentów z chorobą nowotworową, a wyższe ryzyko ich wystąpienia łączy się z pewnymi nowotworami (np. drobnokomórkowym rakiem płuc, neuroblastomą czy grasiczakiem) [3].
Określenie „zespoły paranowotworowe” odnosi się do wystąpienia objawów wynikających z uszkodzeń narządów lub tkanek, które są w pewnej odległości od miejsca wystąpienia nowotworu złośliwego lub jego przerzutów i mogą objąć większość narządów i tkanek [8]. Zazwyczaj zespoły paranowotworowe występują pod wpływem wydzielania przez guz nowotworowy substancji naśladujących hormony, które reagują z krążącymi białkami. W większości choroby paranowotworowe związane są z reakcjami immunologicznymi, które mogą obejmować zarówno elementy odpowiedzi komórkowej, jak również odpowiedzi humoralnej w zależności od typu antygenu będącego jej celem [8, 10].
Większość zespołów paranowotworowych związanych jest z wytwarzaniem specyficznych przeciwciał, które skierowane są przeciwko antygenom obecnym w tkankach guza i tkankach układu nerwowego. Konsekwencją ich obecności jest humoralna i komórkowa odpowiedź immunologiczna przeciwko temu antygenowi [3].
Choroby nowotworowe wywierają znaczący wpływ na uszkodzenia układu nerwowego, stając się tym samym ważnym problemem klinicznym. Związane jest to nie tylko z wydłużaniem czasu życia chorych, lecz również ze zwiększaniem zakresu stosowanej chemioterapii.
Wyróżnia się trzy podstawowe mechanizmy oddziaływania choroby nowotworowej na układ nerwowy:
1) bezpośredni wpływ związany z uciskiem,
2) przerzutami oraz
3) naciekami, co ujawnia się w następstwie rozrostu tkanki nowotworowej.
Pośrednie oddziaływanie nowotworu na organizm prowadzi do rozwoju zaburzeń czynności układu nerwowego, które przyjmują postać tzw. zespołów paranowotworowych [2].
Często zespoły paranowotworowe określane są mianem „odległego efektu obecności nowotworu złośliwego” i mogą one obejmować zarówno narządy organizmu, jak i układy (np. obwodowy i ośrodkowy układ nerwowy, mięśnie czy nawet siatkówkę oka. Bardzo ważną funkcję w inicjowaniu rozwoju zespołów paranowotworowych odgrywają różnego rodzaju reakcje immunologiczne, które ściśle związane są z obecnością i rozwojem guza nowotworowego [5]. Co więcej uszkodzenie układu nerwowego może wiązać się również z zastosowanym leczeniem, a zwłaszcza wszelkiego rodzaju chemioterapeutyków, przez co uważane są za jedne z najistotniejszych działań niepożądanych leczenia przeciwnowotworowego. W trakcie leczenia stosowane są wysokie dawki cytostatyków, a schematy leczenia mają postać politerapii, co istotnie zwiększa toksyczność stosowanych leków. Jednym z podstawowych i najczęściej obserwowanych działań niepożądanych chemioterapii jest działanie neurotoksyczne, które prowadzi do wystąpienia objawów neurologicznych o zróżnicowanym nasileniu [2].
Recenzje