Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X
Strona główna Artykuły

Rośliny jako źródło leków przeciwnowtorowych


Substancje o charakterze przeciwnowotworowym znajdują się w roślinach stosowanych w ziołolecznictwie, jak również w roślinach stanowiących uzupełnienie diety człowieka. Lecznicze substancje występują w poszczególnych organach roślinnych (np. łodygach, liściach, korzeniach czy nasionach). Do najbardziej powszechnych roślin w omawianym zakresie należy widliczka (Selaginella tamariscin Beauv.; jeden z gatunków widłaków), klon nikko (Acer nikoensa) oraz jemioła pospolita (Viscum album;Taraphdar i współaut., 2001), a także kulczyb wroniego oka (nasiona; Strychnos nux-vomica; Repka, 2001; Lee
i współaut., 2008) czy Brucea javanica (owoce; Repka, 2001; Lau i współauyt., 2008).

 

Te, jak i inne rośliny, zawierają substancje o charakterze leczniczym; wśród nich związki polifenolowe i ich pochodne, antybiotyki antracyklinowe i ich chinonowe analogi, alkaloidy i inne metabolity z atomem azotu w cząsteczce, terpenoidy, polisacharydy, poliaminy oraz cytokininy (Taraphdar i współaut., 2001; Carimi i współaut., 2003; Dudkowska i Kucharewicz, 2014). Ze względu na dużą liczbę substancji wykorzystywanych w leczeniu i profilaktyce nowotworów, artykuł opisuje tylko wybrane substancje spośród wyżej przedstawionych grup związków.

 

Właściwości przeciwnowotworowe związków polifenolowych

 

Związki polifenolowe stanowią grupę roślinnych wtórnych metabolitów, syntetyzowanych głównie z fenyloalaniny, a czasami także z tyrozyny. Pod względem chemicznym polifenole można zdefiniować jako związki posiadające co najmniej jeden pierścień aromatyczny podstawiony jedną lub większą liczbą grup hydroksylowych. W zależności od liczby hydroksylowanych aromatycznych pierścieni i rodzaju grup funkcyjnych, wśród związków pochodzenia fenolowego można wyróżnić kwasy fenolowe, polifenole i monofenole. Zidentyfikowano, również dużą liczbę pochodnych związków fenolowych, wśród których są polifenole proste, fenylopropanoidy, pochodne kwasu benzoesowego, flawonoidy i stilbeny oraz polimery związków fenolowych jak np. garbniki (proantocyjanidyny), czy lignany (Weng i Yen, 2012). Dieta człowieka składa się z mieszaniny roślinnych polifenoli. Uważa się, że człowiek jest w stanie spożyć ok. 1 g polifenoli dziennie (Taraphdar i współaut., 2001).

 

Pod względem biologicznym, związki polifenolowe są silnymi antyoksydantami. Przeciwdziałają dysfunkcjom organizmu powstałym w wyniku niesprawnego działania mechanizmu antyoksydacyjnego lub nadmiernie produkowanych utleniaczy w organizmie, zapobiegając rozwojowi takim chorobom jak choroba wieńcowa serca czy udar mózgu. Najnowsze badania donoszą, że polifenole wykazują działanie cytotoksyczne, posiadają silne właściwości hamujące rozwój nowotworów, metastazę i angiogenezę (Weng i Yen, 2012).

 

Jednym ze znanych związków w tym zakresie jest kurkumina (polifenol zbudowany z reszt kwasu ferulowego), żółty barwnik spożywczy pozyskiwany z kłączy byliny ostryżu długiego (Curcuma longa), charakteryzujący się silnym działaniem plejotropowym, ponieważ jest stosowany np. w indyjskiej przyprawie curry (Weng i Yen, 2012). Kurkumina reguluje wiele procesów komórkowych, takich jak utrzymanie równowagi oksydoredukcyjnej, np. komórek nerwowych. W tych komórkach kurkumina ogranicza syntezę β-amyloidu, kluczowego czynnika rozwoju choroby Alzheimera, który jest syntetyzowany podczas stresu oksydacyjnego. Ponadto, kurkumina uczestniczy w ograniczeniu aktywności transkrypcyjnego czynnika NF-κB, a co za tym idzie innych białek, również cykolooksygenazy (COX-2) iinterleukiny 8 (IL-8; Wolanin i Piwocka, 2008), a także czynnika wzrostu i kinaz, w tym kinazy typu MAP i JAK (Wolanin i Piwocka, 2008), zaangażowanych w przebieg reakcji zapalnych (Kumaravel i współaut., 2012). Plejotropowe działanie kurkuminy przejawia się, także zahamowaniem metastazy komórek nowotworowych wątroby (CBO140C12) oraz szczurzych komórek wątrobiaka (AH109A).

W komórkach raka piersi (MDAMB231) wpływa na funkcjonowanie receptorów estrogenowych, między innymi poprzez ograniczenie aktywności czynników NF-κB/AP-1 zależnych od metaloproteinaz typu MMP-1 i -2 (Weng i Yen, 2012). Ponadto, analog kurkuminy, jakim jest BDMC-A (bidemetoksykurkumina; Devasena i współaut., 2002),  zatrzymując cykl komórkowy w fazie G2/M powoduje zahamowanie proliferacji komórek raka piersi (MCF-7), z jednoczesną inicjacją zewnętrznego i wewnętrznego szlaku apoptozy, poprzez zahamowanie aktywność białek Bcl-2 oraz aktywację białek: p53, Bax, cytochromu c, Apaf-1, FasL oraz kaspazy 8, 9 i 3 (Fig. 1; Mohankumar i współaut., 2014). Dodatkowo, produkty metabolizmu kurkuminy, którymi są kwas ferulowy i wanilina, również wykazują właściwości cytotoksyczne względem komórek nowotworowych (Dudkowska  i Kucharewicz, 2014). Kwas ferulowy, poprzez usuwanie wolnych rodników, wykazuje właściwości chemoprewencyjne wobec komórek zdrowych (Srinivasan i współaut., 2007), natomiast wanilina bierze udział w naprawie zmutowanego DNA komórek nowotworowych, między innymi komórek raka jelita grubego (HT-29; Ho i współaut., 2009), ograniczając także metastazę tych komórek (Lirdprapamongkol i współaut., 2005).

 

Źródłem polifenoli jest także imbir lekarski (Zingiber officinale), który jest stosowany od wieków w tradycyjnej medycynie wschodniej, między innymi w leczeniu symptomów stanów zapalnych, schorzeń reumatoidalnych i chorób przewodu pokarmowego. Jego kłącza zawierają między innymi [6]-gingerol (wymowa dżindżerol; chemiczny analog kapsaicyny) i jego analogi: 6-shogaol (wymowa szogaol) i 6-paradol. Związki te wykazują, także wiele właściwości przeciwbakteryjnych, przeciwzapalnych i przeciwnowotworowych (Taraphdar i współaut., 2001). W kulturach in vitro [6]-gingerol hamuje namnażanie się komórek nowotworowych jelita człowieka (COLO-205) oraz komórek śródbłonka naczyniowego pępowiny HUVECs. Ponadto, zatrzymuje cykl komórkowy tych komórek w fazie G1, poprzez ograniczenie aktywności cykliny D1, a także powoduje zahamowanie metastazy, oraz hamując aktywność takich czynników jak COX-2, NF-κB oraz kinazy MAP p38 (p38 MAPK), powoduje zahamowanie angiogenezy (Kim i współaut., 2005). [6]-gingerol, [6]-paradol i [6]-shogaol aktywują proces apoptozy poprzez aktywację mitochondriów w tym zakresie, które generują najważniejsze czynniki proapoptotyczne, czyli cytochrom c oraz reaktywne formy tlenu (ROS), zwiększenie aktywności białek Bax, Bad, Bid, Fas i FasL oraz kaspaz, a także zahamowanie aktywności antyapoptotycznych białek rodziny Bcl-2, takich jak Bcl-XL (Fig. 1; Lee i Surh, 1998; Pan i współaut., 2008; Rao i współaut., 2008).



Drukuj PDF
wstecz Podziel się ze znajomymi

Recenzje



Informacje dnia: Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo"

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje