Rośliny jako źródło leków przeciwnowtorowych

Podsumowanie

Substancje pochodzenia naturalnego stanowią interesującą grupę potencjalnych leków przeciwnowotworowych. Jednak stosowanie w terapii przeciwnowotworowej tylko substancji pochodzenia naturalnego nie przynosi oczekiwanych rezultatów w przypadku zaawansowanych stadiów nowotworów. Ich skuteczne działanie w tym zakresie dotyczy wczesnych etapów nowotworzenia i w chemoprewencji. Stosowanie ekstraktów z roślin leczniczych, które zawierają mieszaninę różnych związków, dodatkowo skojarzone z klasyczną terapią przeciwnowotworową – chemioterapią lub radioterapią, przynosi lepsze efekty.

Ponadto, kolejną przeszkodą stosowania substancji pochodzenia naturalnego jest ich niska biodostępność zarówno dla komórek rozwijających się prawidłowo, jak i dla komórek nowotworowych. Substancje pochodzenia roślinnego, głównie w kulturach in vitro, wywołują efekt w niskich dawkach, jednak ich wchłanianie w żywym organizmie, zbudowanym z miliardów komórek jest utrudnione. Znamy wiele właściwości tych substancji, jednak nie znamy skutecznej drogi ich podania, dlatego kolejnym krokiem, w celu usprawnienia ich działania, powinno być skonstruowanie nośnika tych substancji, lub też znalezienie analogów, które byłyby lepiej przyswajalne przez organizm.

Magdalena Doniak

Uniwersytet Łódzki

Wydział Biologii i Ochrony Środowiska

Katedra Cytofizjologii

Andrzej Kaźmierczak

Uniwersytet Łódzki

Wydział Biologii i Ochrony Środowiska

Katedra Cytofizjologii

LITERATURA:

SHUKLA Y., SINGH R. 2011. Resveratrol and cellular mechanisms of cancer prevention. Annals of the New York Academy of Sciences doi: 10.1111/j.1749-6632.2010.05870.x

SIEGIEŃ I. 2007. Cyjanogeneza u roślin i jej efektywność w ochronie roślin przed atakami roślinożerców i patogenów. Kosmos 56, 155-166.

SRINIVASAN M., SUDHEER A.R., MENON V.P. 2007. Ferulic acid: therapeutic potential through its antioxidant property. Journal of Clinical Biochemistry and Nutrition 40, 92-100.

STĘPIEŃ A., IZDEBSKA M., GRZANKA A. 2007. Rodzaje śmierci komórki. Postępy Higieny
i Medycyny Doświadczalnej 61, 420-428.

SZUŁAWSKA A., CZYŻ M. 2006. Molekularne mechanizmy działania antracyklin. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej 60, 78-100.

SZWEJDA-GRZYBOWSKA J. 2011. Antykancerogenne składniki warzyw kapustnych i ich znaczenie w profilaktyce chorób nowotworowych. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna XLIV, 1039-1046.

ŚCIBIOR-BENTKOWSKA D., CZECZOT H. 2009. Komórki nowotworowe a stres oksydacyjny. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej 63, 58-72.

ŚMIECHOWSKA A., BARTOSZEK A., NAMIEŚNIK J. 2008. Przeciwrakotwórcze właściwości glukozynolanów zawartych w kapuście (Brassica oleracea var. capitata) oraz produktów ich rozpadu. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej 62, 125-140.

TARAPHDAR A.K., ROY M., BHATTACHARYA R.K. 2001. Natural products as inducers of apoptosis: implication for cancer therapy and prevention. Current Science 80, 1387-1396.

TEICHER B.A. 2008. Newer cytotoxic agents: attacking cancer broadly. Clinical Cancer Research 14, 1610-1617.

TIKOO K., SANE M.S., GUPTA C. 2011. Tannic acid ameliorates doxorubicin-induced cardiotoxicity and potentiates its anti-cancer activity: potential role of tannins in cancer chemotherapy. Toxicology and Applied Pharmacology 251, 191-200.

TRAKA M., MITHEN R. 2009. Glucosinolates, isothiocyanates and human health. Phytochemistry Reviews 8, 269-282.

TRÖGER W., GALUN D., REIF M., SCHUMANN A., STANKOVIĆ N., MILIĆEVIĆ M. 2013. Viscum album [L.] extract therapy in patients with locally advanced or metastatic pancreatic cancer: a randomised clinical trial on overall survival. European Journal of Cancer 49, 3788-3797.

VINARDELL M.P., UGARTONDO V., MITJANS M. 2008. Potential applications of antioxidant lignins from different sources. Industrial Crops and Products 27, 220-223.

WENG C.J., YEN G.C. 2012. Chemopreventive effects of dietary phytochemicals against cancer invasion and metastasis: phenolic acids, monophenol, polyphenol, and their derivatives. Cancer Treatment Reviews 38, 76-87.

WISEMAN D.A., WERNER S.R., CROWELL P.L. 2007. Cell cycle arrest by the isoprenoids perillyl alcohol, geraniol, and farnesol is mediated by p21Cip1 and p27Kip1 in human pancreatic adenocarcinoma cells. The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics 320, 1163-1170.

WOLANIN K., PIWOCKA K. 2008. Kurkumina – od medycyny naturalnej do kliniki. Kosmos 57, 53-65.

Wu H.Y., Jan T.R. 2010. Cannabidiol hydroxyquinone-induced apoptosis of splenocytes is mediated predominantly by thiol depletion. Toxycology Letters 195, 68-74.

ZALEGA J., SZOSTAK-WĘGIEREK D. 2013. Żywienie w profilaktyce nowotworów. Część I. Polifenole roślinne, karotenoidy, błonnik pokarmowy. Problemy Higieny i Epidemiologii 94, 41-49.

ZDROJEWICZ Z., LACHOWSKI M. 2014. Znaczenie putrescyny w organizmie człowieka. Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej 68, 393-403.

ZDZISIAŃSKA B., SZUSTER-CIESIELSKA A., RZESKI W., KANDEFER-SZERSZEŃ M. 2010. Właściwości lecznicze betuliny i kwasu betulinowego, składników ekstraktu z kory brzozy. Farmaceutyczny Przegląd Naukowy 62, 33-39.