- Biochemia
- Biofizyka
- Biologia
- Biologia molekularna
- Biotechnologia
- Chemia
- Chemia analityczna
- Chemia nieorganiczna
- Chemia fizyczna
- Chemia organiczna
- Diagnostyka medyczna
- Ekologia
- Farmakologia
- Fizyka
- Inżynieria środowiskowa
- Medycyna
- Mikrobiologia
- Technologia chemiczna
- Zarządzanie projektami
- Badania kliniczne i przedkliniczne
Trucizny w naszym jedzeniu - dioksyny
TCDD jest najsilniejszą trucizną syntetyczną, z którą zetknął się człowiek, ustępującą tylko jadom tj. toksynom pochodzenia biosferycznego. Jest nawet 10 tysięcy razy silniejsza niż cyjanek potasu. Dawkę śmiertelną substancji, a więc taką która spowoduje śmierć organizmu określa się jako LD (lethal dose). Zapisuje się ją jako: LDx dawka, gdzie:
- X to procent badanych zwierząt, które zmarły
- dawka – ilość wchłoniętej substancji, wyrażona w miligramach/ kilogram masy ciała (mg/kg)
Uwzględnia się również drogę podania substancji i gatunek zwierzęcia, na którym substancja była testowana. Dla człowieka, w przypadku jadu kiełbasianego śmiertelna jest wartość LD50 to 0,01 mg/kg, dla nikotyny- 1000 mg/kg. W przypadku TCDD dla chomika jest to ok. 5 mg/kg, dla świnki morskiej zaledwie 1 mikrogram/kg wagi ciała. Dla innych zwierząt jest wyższa, dla człowieka nieznana, ale szacuje się ją na ok. 0,07 mg/kg. Według badań naukowych, organizm ludzki może być nawet 100 razy bardziej odporny na działanie dioksyn niż organizmy zwierząt niższych. Nie wiadomo jednak jak na organizm wpływa długotrwały kontakt z bardzo małymi, kumulującymi się dawkami.
Istnieje grupa związków o właściwościach i mechanizmie działania podobnych do dioksyn (dioksynopodobne, dioxin-like),do których zalicza się 12 kongenerów (związków o podobnej budowie) polichlorowanych bifenyli (dl-PCB). Zawierają cztery lub więcej atomów chloru w cząsteczce. Aby zaliczyć substancje chemiczna do dioksyn, musi ona spełnić pewne wymagania:
- strukturalne podobieństwo do TCDD
- zdolność do interakcji z komórkowym receptorem Ah
- zdolność do wywoływania efektów biochemicznych i toksycznych poprzez oddziaływanie z receptorem Ah
- trwałość i zdolność do kumulowania się w łańcuchu pokarmowym
Niektóre dioksyny (np. PCDD i PCDF) są ciałami stałymi o temperaturze topnienia 100-330 stopni Celsjusza. Inne przyjmują formę oleistą (np. PCBs). Trudno rozpuszczają się w wodzie, natomiast są tłuszczolubne. W związku z tym w organizmach żywych gromadzą się w tłuszczach (lipidach). Dioksyny są odporne na działanie różnych czynników fizykochemicznych. Nie ulegają zniszczeniu w temperaturze nawet l000 stopni Celsjusza. Są jednak wrażliwe na działanie promieniowania ultrafioletowego i prądy niskiej częstotliwości. Są słabo lotne, a więc wolno rozprzestrzeniają się środowisku. Cechują się długim okresem półrozpadu. U zwierząt np. gryzoni jest to okres kilku tygodni, tygodni, u małp miesięcy, a u człowieka od 7 do 30 lat. W glebie okres półtrwania to nawet 10-30 lat, ale w zależności od głębokości nawet 100 lat.
wstecz Podziel się ze znajomymi
Recenzje