- Biochemia
- Biofizyka
- Biologia
- Biologia molekularna
- Biotechnologia
- Chemia
- Chemia analityczna
- Chemia nieorganiczna
- Chemia fizyczna
- Chemia organiczna
- Diagnostyka medyczna
- Ekologia
- Farmakologia
- Fizyka
- Inżynieria środowiskowa
- Medycyna
- Mikrobiologia
- Technologia chemiczna
- Zarządzanie projektami
- Badania kliniczne i przedkliniczne
Trucizny w naszym jedzeniu - dioksyny
Pierwszym objawem zatrucia dioksynami jest zwykle podrażnienie skóry, które może przeobrazić się w niegojące się owrzodzenia. Te z kolei sprzyjają zmianom w procesach komórkowych, prowadząc w efekcie nawet do powstania zmian nowotworowych. U ludzi jednym z najbardziej charakterystycznych objawów jest tzw. trądzik chlorowy – chloracne. Po raz pierwszy został zdiagnozowany i opisany w 1899 roku. Objawem charakterystycznym choroby jest pogrubienie skóry, rozrost warstwy naskórka, zaburzenie jesgo funkcji oraz pracy gruczołów łojowych. Występują liczne zaskórniki, zgrubienia i nierówności skóry. Objawy takie pojawiają się po kilku miesiącach ekspozycji na dioksyny. W zaawansowanych przypadkach do problemów skórnych dochodzą też zaburzenia oddychania, zapalenie spojówek czy choroba Yusho- zamiany w zabarwieniu skóry, silne bóle głowy, neuropatie nerwów czuciowych, zahamowanie wzrostu u dzieci.
Dioksyny wykazują działanie podobne do hormonów steroidowych np. płciowych. Wykazują podobną do nich budowę i są zaliczane do tzw. endocrine disruptors – substancji egzogennych, zdolnych do wywoływania zmian układu endokrynnego. Działają na poziomie receptorowym i wpływają na syntezę, metabolizm, wydzielanie, transport i wydalanie hormonów z organizmu. Zakłócenie równowagi hormonalnej może mieć bardzo poważne skutki dla zdrowia i powodować m.in. zaburzenia płodności, lub bezpłodność. Zmiana poziomu hormonów tarczycy powoduje upośledzenie rozwoju sprawności psychomotorycznej, podwyższenie poziomu hormonu TSH. Dioksyny kumulują się głównie w wątrobie i tkance tłuszczowej, a także w mniejszym stopniu w skórze i mięśniach. Dzięki tłuszczom i osoczu krwi mogą być transportowane do innych narządów ciała. Wrażliwym na działanie dioksyn narządem jest układ immunologiczny.
W wyniku ich działania może wzrosnąć poziom kortykosteroidów oraz alfa- i betaglobulin. Opóźnia się też immunologiczna reakcja organizmu. To z kolei zwiększa podatność na infekcje, osłabia organizm, obniża płodność u mężczyzn, a nawet wpływa na zdolność uczenia się i pamięć. Związki te wpływają również na transport i metabolizm retinoidów (np. retinol – witamina A) i wywołują zaburzenia w gospodarce węglowodanowej, zaburzenia aktywności enzymów mikrosomalnych. Wśród pracowników zawodowo narażonych na dioksyny obserwuje się zwiększone ryzyko zgonu z powodu nowotworów m.in. chłoniaka, mięsaka, nowotworu płuc i przewodu pokarmowego. U kobiet w ciąży może dojść do przenikania dioksyn przez łożysko do płodu. Jest to niebezpieczne zwłaszcza w pierwszych 3 miesiącach ciąży gdyz może doprowadzić do obumarcia zarodka lub wykształcenia się wad rozwojowych.
Do grupy szczególnie narażonych na działanie dioksyn zalicza się między innymi: kominiarzy, strażaków, pracowników przemysłowych, osoby zamieszkujące w pobliżu ruchliwych dróg, spalarni, pralni chemicznych, fabryk produkujących chemikalia lub wykorzystujących do produkcji spalania różnych materiałów.
Fosfor niebezpieczny w nadmiarze
Fosfor jest pierwiastkiem chemicznym, który został odkryty w 1669 roku przez alchemika Henninga Brandta. Otrzymał go podczas ogrzewania zagęszczonego moczu bez dostępu powietrza. Nazwa ,,phosphoros” pochodzi z języka greckiego i oznacza „niosący światło”, ponieważ pod wpływem tlenu (np. zawartego w powietrzu) fosfor powoli się utlenia wywołując widzialny w ciemności efekt chemiluminescencji. Już w XVIII wieku naukowcy wiedzieli iż jest on składnikiem kości oraz niezbędnym składnikiem do wzrostu roślin, a w przyrodzie jest rozpowszechniony głównie w formie fosforanu wapnia. Ważne minerały fosforu to apatyt i fosforyty, tworzy też szereg kwasów, z czego najważniejszym jest kwas fosforowy H3PO4.
wstecz Podziel się ze znajomymi
Recenzje