- Biochemia
- Biofizyka
- Biologia
- Biologia molekularna
- Biotechnologia
- Chemia
- Chemia analityczna
- Chemia nieorganiczna
- Chemia fizyczna
- Chemia organiczna
- Diagnostyka medyczna
- Ekologia
- Farmakologia
- Fizyka
- Inżynieria środowiskowa
- Medycyna
- Mikrobiologia
- Technologia chemiczna
- Zarządzanie projektami
- Badania kliniczne i przedkliniczne
Znaczenie i zastosowanie analizy próbki moczu
Jednym z najczęściej wykorzystywanych materiałów biologicznych w oznaczeniach laboratoryjnych jest mocz. Jako materiał analityczny stosowany jest mocz z tzw. zbiórki porannej. Ze względu na fakt, że jest on najbardziej zagęszczony, doskonale nadaje się do badań mikroskopowych (badanie osadu moczu i wykrywania składników patologicznych) [1].
Badanie ogólne moczu jest niezwykle ważnym wskaźnikiem diagnostycznym. Cechuje się prostotą wykonania, a dodatkowo jest stosunkowo tanie. Samo oznaczenie różnych parametrów w moczu przynosi bardzo wiele informacji, a dodatkowo badanie nie jest związane z żadnym ryzykiem. Analiza próbki moczu przydatna jest w rozpoznaniu chorób nerek, wątroby czy dróg moczowych. Ponadto pozwala ocenić predyspozycje do tworzenia się kamieni, ułatwia też diagnozę takich schorzeń jak cukrzyca czy żółtaczka [2], [3].
Skład chemiczny moczu
Mocz osoby zdrowej jest płynem przejrzystym, o słomkowej barwie i charakterystycznym zapachu. Odczyn moczu jest obojętny lub lekko kwaśny, w dużej mierze zależy on od rodzaju spożywanego pożywienia (spożywanie głownie pokarmów białkowych powoduje wzrost kwasowości moczu). Oprócz wody w skład moczu zdrowego człowieka wchodzą związki azotowe, związki nieazotowe i sole mineralne [2], [4].
W moczu zdrowego człowieka nie wykrywa się obecności białka ani cukru. Głównym składnikiem jest mocznik. Ilość, skład oraz właściwości moczu mają ogromne znaczenie diagnostyczne. Ich analiza informuje o stanie organizmu. Obecność w moczu białka (tzw. białkomocz) wskazuje na choroby nerek, z kolei obecność glukozy (tzw. cukromocz) jest objawem rozwoju cukrzycy [3].
Dobowa ilość oraz skład produkowanego moczu zależą od ilości spożytych płynów, składu pożywienia, pory roku, temperatury, wilgotności powietrza, a także stanu fizjologicznego organizmu [3]. Przeciętnie zdrowy człowiek (w zależności od ilości spożytych płynów) wydala ok. 600 – 2 500 ml moczu na dobę. Wśród głównych składników suchej masy moczu są mocznik oraz NaCl. W skład suchej masy moczu wchodzą również potas, sole amonowe, fosforany, siarczany, kreatynina, glukoza czy hormony [8].
Ośrodek wydalania moczu zlokalizowany jest w części krzyżowej rdzenia kręgowego, który reaguje na impulsy biegnące od napełnionego pęcherza moczowego, w odpowiedzi wysyłając impulsy odpowiedzialne za skurcz mięśnia wypieracza moczu, rozkurcz mięśnia zwieracza pęcherza i zwieracza cewki moczowej [3].
Tabela: Skład chemiczny prawidłowego moczu, [2].
Recenzje