Akceptuję
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczone w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności

Zamknij X
Strona główna Artykuły

Cytochrom c – Fizjologia życia i śmierci komórki


Mechanizm aktywacji PCD u roślin może zależeć od czynnika aktywującego. W przypadku samoniezgodności pyłkowej typu Papaveraceae wskazuje się na związek aktywacji PCD z kaskadą sygnałową zależną od jonów wapnia, która inicjuje uwolnienie cyt c z mitochondrium i działaniem proteazy podobnej do kaspazy 3 przy współudziale kinaz szlaku MAP (ang. mitogen activated protein) (GADJEV I IN., 2008). Natomiast w przypadku PCD wywołanej szokiem cieplnym dochodzi do powstania nadmiaru perhydrolu (H2O2), co prowadzi do uwolnienia cyt c z mitochondriów, po czym następuje aktywacja wspomnianej powyżej proteazy kaspazo-3-podobnej oraz inicjacja proteolizy zależnej od proteasomów. Proces ten może być zahamowany z udziałem enzymów o działaniu antyoksydacyjnym (w tym dysmutaz ponadtlenkowych i zmiataczy wolnych rodników, takich jak glutation i związki fenolowe) (DONIAK I IN., 2016) oraz specyficznych inhibitorów kaspazy 3, takich jak XIAP (ang. X-linked inhibitor of apoptosis) (GADJEV I IN., 2008; GALLUZZI I IN., 2015).

Kontrastem dla wyników powyższych badań przeprowadzonych na modelach roślinnych jest wykazanie, że pomimo indukcji procesu śmierci, np. w komórkach obumierających płatków kwiatów petunii (Petunia sp.), nie dochodzi do uwolnienia cyt c z mitochondriów (HOEBERICHTS I WOLTERING, 2002). Ciekawym jest, że dodanie wyizolowanego roślinnego cyt c do hodowli komórek zwierzęcych nie indukuje apoptozy ani apoptozo-podobnej śmierci komórkowej (REAPE I MCCABE, 2010), tak samo jak w przypadku roślin, gdzie jego nadmiar w czystej postaci nie jest wystarczającym warunkiem indukcji PCD.

Jak już wcześniej opisano, nadprodukcja RFT ma kluczowe znaczenie w śmierci komórek roślinnych. Głównymi generatorami tych związków są mitochondria i chloroplasty. U rośliny modelowej – Arabidopsis w organellach tych znajdują się opisane przez NOCTOR I IN. (2006) specyficzne białka ACD2 (ang. accelerated cell death 2), które ograniczają poziom RFT poprzez ich łączenie z hemowymi i porfirynowymi cząsteczkami. Dzięki temu możliwa jest redukcja symptomów śmierci komórkowej wywołanej infekcją wirusową. Odwrotne zjawisko obserwuje się w roślinach ze zmutowanym genem acd2.

 

WSPÓLNY DLA ROŚLIN I ZWIERZĄT MECHANIZM KONTROLI PRZEBIEGU PROCESU PCD Z UDZIAŁEM CYTOCHROMU C

Stwierdzono, że cyt c w przeważającej części wyników badań wchodzi w interakcje z antyapoptotycznymi i pro-życiowymi białkami, zarówno na terenie cytoplazmy jak i jądra komórkowego, tak u zwierząt jak i roślin.

W komórkach ludzkich najważniejszym w tym zakresie był czynnik transkrypcji ANP32B (ang. acidic nuclear phosphoprotein 32 member), czynnik uszkadzający DNA – SET (ang. SET nuclear oncogene) – jądrowy onkogen i hnRNP C1/C2 (ang. heterogeneous nuclear ribonucleoprotein C1/C2) oraz czynnik metabolizmu DNA – MCM6 (ang. minichromosome maintenance complex 6). Na terenie cytoplazmy cyt c wchodził w interakcje z czynnikami szlaku wspomagającego przeżycie, a w szczególności STRAP (ang. Ser/Thr kinase receptor associated protein), podjednostką YWHAE białka 1433 (ang. 14-3-3 epsilon) HSPA5 (ang. heat shock 70-kDa protein 5) i NCL (ang. nucleolin) oraz z białkami syntezy protein eIF2a (ang. eukaryotic translation initiation factors 2 a) i kontroli metabolizmu przemiany energii ALDOA (ang. aldolase A) (MARTÍNEZ-FÁBREGAS I IN., 2014).

W przypadku roślin były to czynniki kontroli procesu fałdowania – BiP1 i BiP2 (ang. luminal-binding protein 1 i 2) – i syntezy białek – eIF2g, i podobnie jak u człowieka, czynniki przemian energetycznych – GAPC1 (ang. glyceraldehyde-3-phosphate dehydrogenase C subunit 1), czynniki uszkodzeń DNA – NRP1 (ang. nucleosome assembly protein 1-related protein 1) i metabolizmu mRNA – TCL (ang. transcriptional coactivator-like) i Sm/D1 (ang. small nuclear ribonucleoprotein D1). U roślin cyt c wchodził także w interakcje z białkami o kluczowym znaczeniu dla PCD, a w szczególności RD21 (proteaza cysteinowa) i białkami stresu oksydacyjnego GLY2 (ang. hydroxyacylglutathione hydrolase) (MARTÍNEZ-FÁBREGAS I IN., 2014).

Porównując docelowe białka dla cyt c u roślin i zwierząt okazało się, że niektóre z nich pełnią analogiczne funkcje. Na przykład SET jest analogiem NRP1, a HSPA5 był analogiem BiP1-BiP2. Podczas gdy, IF2a i eIF2g są komponentami heterotrimerycznego kompleksu eIF2, natomiast ALDOA i GAPC1 są enzymami glikolitycznymi, odpowiednio produkującymi jak i wykorzystującymi aldehyd 3-fosfoglicerynowy (MARTÍNEZ-FÁBREGAS I IN., 2014).

Część z powyższych czynników uczestniczy w regulacji procesów kontrolujących w komórkach ludzkich proces apoptozy i makroautofagii. Tak oto, eIF2a podlega regulacji z udziałem kinazy aktywowanej przez dsRNA (PKR; ang. protein kinase RNA-activated) w odpowiedzi na uszkodzenia DNA lub na skutek aktywacji białka p53. Ponadto fosforylacja eIF2a zapobiega jego trimeryzacji, która jest konieczna do aktywacji genów kodujących czynniki proapototyczne oraz ekspresji czynnika transkrypcji 4 (ATF4; ang. cAMP response element-binding transcription factor 4) prowadzącej do autofagii. Natomiast SET jest inhibitorem acetylacji białka p53, który może wywołać blokowanie zarówno cyklu komórkowego będącego pod kontrolą między innymi p53 jak i apoptozy w odpowiedzi na stres komórkowy. W końcu, HSPA5 będący inhibitorem kinazy retikulum endoplazmatycznego, fosforyluje czynnik eIF2a (MARTÍNEZ-FÁBREGAS I IN., 2014).


Tagi: cytochrom c, oddychanie wewnątrzkomórkowe, łańcuch transportu elektronów, apoptosom, programowane śmierć komórki
Drukuj PDF
wstecz Podziel się ze znajomymi

Recenzje



Informacje dnia: Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo" Ograniczenie soli w diecie może być groźne Nie mam jeszcze wniosków na temat pochodzenia Covid-19 Najdokładniejsze systemy satelitarnego transferu czasu Ponad połowa chorych z SARS-CoV2 cierpi na długi covid Zintegrować informacje o logistyce Wystawa "Nie to niebo"

Partnerzy

GoldenLine Fundacja Kobiety Nauki Job24 Obywatele Nauki NeuroSkoki Portal MaterialyInzynierskie.pl Uni Gdansk MULTITRAIN I MULTITRAIN II Nauki przyrodnicze KOŁO INZYNIERÓW PB ICHF PAN FUNDACJA JWP NEURONAUKA Mlodym Okiem Polski Instytut Rozwoju Biznesu Analityka Nauka w Polsce CITTRU - Centrum Innowacji, Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Akademia PAN Chemia i Biznes Farmacom Świat Chemii Forum Akademickie Biotechnologia     Bioszkolenia Geodezja Instytut Lotnictwa EuroLab

Szanowny Czytelniku!

 
25 maja 2018 roku zacznie obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r (RODO). Potrzebujemy Twojej zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych przechowywanych w plikach cookies. Poniżej znajdziesz pełny zakres informacji na ten temat.
 
Zgadzam się na przechowywanie na urządzeniu, z którego korzystam tzw. plików cookies oraz na przetwarzanie moich danych osobowych pozostawianych w czasie korzystania przeze mnie ze strony internetowej Laboratoria.net w celach marketingowych, w tym na profilowanie i w celach analitycznych.

Kto będzie administratorem Twoich danych?

Administratorami Twoich danych będziemy my: Portal Laboratoria.net z siedzibą w Krakowie (Grupa INTS ul. Czerwone Maki 55/25 30-392 Kraków).

O jakich danych mówimy?

Chodzi o dane osobowe, które są zbierane w ramach korzystania przez Ciebie z naszych usług w tym zapisywanych w plikach cookies.

Dlaczego chcemy przetwarzać Twoje dane?

Przetwarzamy te dane w celach opisanych w polityce prywatności, między innymi aby:

Komu możemy przekazać dane?

Zgodnie z obowiązującym prawem Twoje dane możemy przekazywać podmiotom przetwarzającym je na nasze zlecenie, np. agencjom marketingowym, podwykonawcom naszych usług oraz podmiotom uprawnionym do uzyskania danych na podstawie obowiązującego prawa np. sądom lub organom ścigania – oczywiście tylko gdy wystąpią z żądaniem w oparciu o stosowną podstawę prawną.

Jakie masz prawa w stosunku do Twoich danych?

Masz między innymi prawo do żądania dostępu do danych, sprostowania, usunięcia lub ograniczenia ich przetwarzania. Możesz także wycofać zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgłosić sprzeciw oraz skorzystać z innych praw.

Jakie są podstawy prawne przetwarzania Twoich danych?

Każde przetwarzanie Twoich danych musi być oparte na właściwej, zgodnej z obowiązującymi przepisami, podstawie prawnej. Podstawą prawną przetwarzania Twoich danych w celu świadczenia usług, w tym dopasowywania ich do Twoich zainteresowań, analizowania ich i udoskonalania oraz zapewniania ich bezpieczeństwa jest niezbędność do wykonania umów o ich świadczenie (tymi umowami są zazwyczaj regulaminy lub podobne dokumenty dostępne w usługach, z których korzystasz). Taką podstawą prawną dla pomiarów statystycznych i marketingu własnego administratorów jest tzw. uzasadniony interes administratora. Przetwarzanie Twoich danych w celach marketingowych podmiotów trzecich będzie odbywać się na podstawie Twojej dobrowolnej zgody.

Dlatego też proszę zaznacz przycisk "zgadzam się" jeżeli zgadzasz się na przetwarzanie Twoich danych osobowych zbieranych w ramach korzystania przez ze mnie z portalu *Laboratoria.net, udostępnianych zarówno w wersji "desktop", jak i "mobile", w tym także zbieranych w tzw. plikach cookies. Wyrażenie zgody jest dobrowolne i możesz ją w dowolnym momencie wycofać.
 
Więcej w naszej POLITYCE PRYWATNOŚCI
 

Newsletter

Zawsze aktualne informacje