- Biochemia
- Biofizyka
- Biologia
- Biologia molekularna
- Biotechnologia
- Chemia
- Chemia analityczna
- Chemia nieorganiczna
- Chemia fizyczna
- Chemia organiczna
- Diagnostyka medyczna
- Ekologia
- Farmakologia
- Fizyka
- Inżynieria środowiskowa
- Medycyna
- Mikrobiologia
- Technologia chemiczna
- Zarządzanie projektami
- Badania kliniczne i przedkliniczne
Furanokumaryny - aktywność biologiczna i właściwości
Niektóre z furanokumaryn mogą ulegać fotoaktywacji, dzięki czemu wykorzystywane są w terapii chorób, takich jak łuszczyca i bielactwo. Wykazano również, że charakteryzuje je szereg innych właściwości, m.in. działanie przeciwdrgawkowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze czy przeciwzapalne. Powszechnie znanym zjawiskiem jest interakcja furanokumaryn zawartych w soku z grejpfruta z wieloma grupami leków, co w rezultacie może poważnie zaburzać ich działanie. Związki furanokumarynowe mogą być także odpowiedzialne za powstawanie różnego rodzaju alergii, wywołanych poprzez kontakt roślin zawierających te substancje ze skórą, zwłaszcza podczas słonecznych dni.
W ciągu ostatnich kilku lat, szczególną uwagę zwrócił jednak inny aspekt działania tych związków, mianowicie ich aktywność przeciwnowotworowa. Pojawia się coraz więcej doniesień o wpływie furanokumaryn na żywotność i proliferację komórek wielu linii nowotworowych, a także o przeciwnowotworowym działaniu tych związków in vivo.
WSTĘP
Substancje naturalnie występujące w roślinach są od wielu lat obiektem zainteresowania naukowców z zakresu biologii czy farmakologii, ze względu na możliwość zastosowania ich w terapii różnych chorób człowieka. Prowadzone są liczne badania, których celem jest określenie struktury, właściwości biologicznych oraz możliwości klinicznego zastosowania tych związków. Dotychczas powstało wiele prac skupiających się na właściwościach substancji takich jak: flawonoidy, terpeny, alkaloidy czy saponiny. Ostatnio coraz większe zainteresowanie wzbudzają furanokumaryny, które, podobnie jak wymienione powyżej substancje, charakteryzują się różnorodną i wielokierunkową aktywnością biologiczną. Furanokumaryny znalazły już zastosowanie w terapii niektórych chorób, a właściwości biologiczne wielu z tych związków zostały dobrze przebadane, niemniej jednak najnowsze badania sugerują możliwość zastosowania tych związków również w chemoprewencji czy nawet terapii nowotworów.
Furanokumaryny to grupa związków chemicznych syntetyzowanych przez rośliny jako produkty metabolizmu wtórnego. Zalicza się je do fitoaleksyn, związków wykorzystywanych przez rośliny w mechanizmach obronnych przeciwko patogenom, takim jak: wirusy, bakterie, owady i grzyby. Dotyczy to jednak przede wszystkim tzw. furanokumaryn liniowych (linear furanocoumarins, LFCs) – typu psoralenu (BERENBAUM, FEENY, 1981; SZEWCZYK, BOGUCKA-KOCKA, 2012).
Recenzje