- Biochemia
- Biofizyka
- Biologia
- Biologia molekularna
- Biotechnologia
- Chemia
- Chemia analityczna
- Chemia nieorganiczna
- Chemia fizyczna
- Chemia organiczna
- Diagnostyka medyczna
- Ekologia
- Farmakologia
- Fizyka
- Inżynieria środowiskowa
- Medycyna
- Mikrobiologia
- Technologia chemiczna
- Zarządzanie projektami
- Badania kliniczne i przedkliniczne
Znaczenie markerów nowotworowych w diagnostyce klinicznej
Antygeny
Stanowią największą klasę markerów nowotworowych i obejmują antygeny glikobiałka związanego z guzem. Istotne markery nowotworowe w tej klasie to m.in. alfa-fetoproteina (AFP), antygen rakowo-płodowy (CEA), antygen specyficzny dla gruczołu krokowego (PSA) [15].
1) PSA (Prostate Specyfic Antygen)
Odkrycie markera raka prostaty (PSA) spowodowało znaczny postęp w diagnostyce, leczeniu oraz monitorowaniu choroby. Test PSA został po raz pierwszy użyty w dziedzinie medycyny sądowej, jako marker dla ludzkiego nasienia. Po raz pierwszy został oczyszczony z ekstraktu prostaty w 1970 roku. Dopiero późniejsze badania nad tym antygenem wykazały, że antygen ten może być oznaczany ilościowo w surowicy, a jego stężenie jest wyższe u mężczyzn z rakiem prostaty. Oznaczenie ilościowe wykonywane jest po dziś dzień w próbce osocza, a sam antygen PSA uznawany jest za bardzo ważny marker biologiczny (marker nowotworowy) [19]. W 1994 roku PSA został oficjalnie zatwierdzony do badań przesiewowych raka prostaty przez FDA, ustalając zakres 4 ng/ml, jako górna granica normy podczas oznaczeń antygenu w surowicy krwi [19].
Zdj. Historia wdrażania antygenu PSA do rutynowych oznaczeń w diagnostyce klinicznej nowotworów [19].
Wzrost stężenia PSA w surowicy obserwuje się w takich stanach patologicznych jak np.: rak stercza, łagodny przerost prostaty czy zapalenie gruczołu krokowego. W przypadku podwyższonego stężenia całkowitego PSA (zakresy referencyjne dla tego parametru dostosowane są do przedziałów wiekowych pacjentów, gdyż poziom PSA wzrasta z wiekiem) zalecane jest oznaczenie również frakcji fPSA (tj. frakcja wolna- niezwiązana z białkami). Wyniki oznaczeń zarówno całkowitego PSA jak i fPSA umożliwiają lepsze zróżnicowanie między rakiem prostaty, a innymi chorobami gruczołu. Oznaczanie poziomu PSA odgrywa bardzo ważną rolę w monitorowaniu przebiegu leczenia nowotworu prostaty [2], [18].
Tagi: markery nowotworowe, wskaźniki nowotworowe, klasyczne metody diagnostyczne, diagnostyka nowotworów, receptory tkankowe, antygeny, hormony, HCG, PSA, EGFR, AFP, CEA, rak prostaty, markery genetyczne, protoonkogeny, geny supresorowe
wstecz Podziel się ze znajomymi
Recenzje