- Biochemia
- Biofizyka
- Biologia
- Biologia molekularna
- Biotechnologia
- Chemia
- Chemia analityczna
- Chemia nieorganiczna
- Chemia fizyczna
- Chemia organiczna
- Diagnostyka medyczna
- Ekologia
- Farmakologia
- Fizyka
- Inżynieria środowiskowa
- Medycyna
- Mikrobiologia
- Technologia chemiczna
- Zarządzanie projektami
- Badania kliniczne i przedkliniczne
Znaczenie markerów nowotworowych w diagnostyce klinicznej
Hormony
Stanowią kolejny typ markerów nowotworowych. Do grupy tej zaliczane są hormony, które są normalnie wydzielane przez tkanki, w których rozwija się nowotwór jak również te produkowane przez tkanki, które normalnie nie wydzielają hormonów (ektopowa produkcja hormonów). Niektóre hormony związane z nowotworami złośliwymi to: hormon adrenokortykotropowy, kalcytonina, katecholamina, prolaktyna czy ludzka gonadotropina [15].
1) HCG - Ludzka gonadotropina kosmówkowa
W 1973 roku, Braunstein i wsp. odkryli obecność podjednostek HCG w moczu chorych na nie trofoblastyczne schorzenia nowotworowe. Na przestrzeni lat wykazano, że HCG obecna jest nie tylko w nowotworach narządu rodnego, a podwyższony poziom hormonu obserwuje się także u osób z rakiem gruczołowym pochodzenia nabłonkowego. Kolejne badania wykazały stosunkowo wysoką swoistość i czułość HCG u chorych z rakiem sromu, a także zauważono przydatność oznaczania stężenia tego hormonu do prognozowania dalszego leczenia, wraz z określaniem przeżycia pacjentów [21].
HCG produkowana jest w ciąży przez komórki trofoblastu, a jej oznaczanie w surowicy krwi wykorzystywane jest do wykrywania ciąży. Oprócz ciąży, hormon ten wydzielany jest również przez wiele nowotworów pochodzenia nie trofoblastycznego. Podwyższone stężenie HCG wiązane jest z guzami trzustki, nerek, jelita grubego czy szyjki macicy. Mechanizm działania gonadotropiny w nowotworach związany jest z hamowaniem procesów, które prowadzą do śmierci komórek zmienionych nowotworowo [20].
2) Hormon adrenokortykotropowy – ACTH
Hormon produkowany jest przez przysadkę mózgową. Podwyższone stężenie tego hormonu obserwuje się w raku trzustki, piersi, żołądka, jelita grubego, a także w przypadku wystąpienia drobnokomórkowego raku płuc [2].
3) Kalcytonina
Kalcytonina jest 37-aminokwasowym peptydem, wydzielanym przez komórki parafolikularne tarczycy (tzw. komórki C). Fizjologiczne działanie kalcetoniny polega na hamowaniu aktywności osteoklastów, co wiąże się również z hamowanie uwalniania wapnia z kości. Pomiary stężenia kalcytoniny we krwi wykorzystywane są w rozpoznawaniu i monitorowaniu przerostu komórek C oraz w przypadku raka rdzeniastego tarczycy [17]. Z tego też względu kalcytonina jako marker nowotworowy jest najbardziej użyteczna w diagnostyce wspomnianego rodzaju raka tarczycy. Co więcej zaobserwowano również korelację pomiędzy poziomami stężeń kalcytoniny, a wskaźnikami rozwoju choroby (takimi jak objętość guza, jego rozrost lokalny i przerzuty) [2].
Tagi: markery nowotworowe, wskaźniki nowotworowe, klasyczne metody diagnostyczne, diagnostyka nowotworów, receptory tkankowe, antygeny, hormony, HCG, PSA, EGFR, AFP, CEA, rak prostaty, markery genetyczne, protoonkogeny, geny supresorowe
wstecz
Podziel się ze znajomymi
Recenzje